سیزده توصیه برتر رژیمی برای لاغری
چنانچه وزن کم می کنید، ولی سرعت کاهش وزنتان را دوست ندارید، ناامید نشوید. وزن از دست دادن زمان می‌برد، همان طور که اضافه کردن آن زمان برده است.
توصیه شماره ۱: مقادیر فراوانی آب یا دیگر نوشیدنی‌های بی‌کالری بنوشید
گاهی اوقات افراد تشنگی را با گرسنگی اشتباه می‌گیرند. بنابراین، زمانیکه یک لیوان آب یخ آن چیزی باشد که شما واقعاً به آن نیاز دارید، می‌توانید به دریافت مقادیر اضافی کالری پایان دهید. چنانچه آب ساده جواب نداد، یک فنجان چای میوه‌ای را امتحان کنید.
توصیه شماره ۲: در مورد میان وعده‌های شب هنگام، محتاط و انتخاب‌گر باشید
غالباً خوردن‌های بدون تفکر، مکرراً بعد از شام اتفاق می افتند، زمانیکه شما نهایتا می‌خواهید بنشینید و استراحت کنید و البته در مقابل تلویزیون، میان‌وعده خوردن یکی از آسان‌ترین راههای دور شدن از رژیم غذایی سالم است. در چنین مواردی یا بعد از ساعت مشخصی آشپزخانه را ببندید یا به خودتان فقط اجازه مصرف یک میان‌وعده کم‌کالری مانند یک تکه کوچک شیرینی خانگی را بدهید.
توصیه شماره ۳ : از غذاهای مورد علاقه خود لذت ببرید
غذاهای مورد علاقه‌تان را حذف نکنید، ولی تعادل را رعایت کنید. به عنوان مثال به جای یک جعبه یک عدد کلوچه بخرید، یا به جای خرید یک بسته کامل مقادیر کمی آبنبات بخرید. شما همچنان می‌توانید از غذاهای مورد علاقه خود لذت ببرید. کلید، رعایت اعتدال است.
توصیه شماره ۴ : چندین میان وعده کوچک در طول روز استفاده کنید
چنانچه کالری کمتر از آنچه می سوزانید دریافت کنید، وزن از دست خواهید داد؛ اما اگر همواره گرسنه هستید، خوردن کالری‌های کمتر می تواند یک چالش باشد.
مطالعات نشان میدهند افرادی که ۵-۴ وعده و میان وعده در روز استفاده می‌کنند بهتر قادر به کنترل اشتها و وزن خود هستند. توصیه می شود که کالری روزانه خود را به وعده‌ها و میان‌وعده‌های کوچک‌تری تقسیم کرده و از آنها در طول روز لذت ببرید.
توصیه شماره ۵ : در هر وعده‌ای پروتئین بخورید
پروتئین، بسیار سیرکننده‌تر از کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها است و به شما برای مدت زمان طولانی‌تری احساس سیری و پری میدهد. همچنین به حفظ توده ماهیچه‌ای کمک کرده و سوزاندن چربی را تسهیل میکند، بنابراین مطمئن شوید که پروتئین‌های سالم مانند سفیده تخم‌مرغ، غذاهای دریایی، ماست، گوشت بدون چربی، پنیر، سویا، مغزها یا حبوبات را در وعده‌ها و میان‌وعده‌های خود گنجانده باشید.
توصیه شماره ۶ : در رستوران‌ها سفارش غذای سایز کوچک (سایز غذای کودکان) بدهید
سفارش یک غذای سایز کودک یک راه عالی برای کاهش دریافت کالری است و در عین حال این سایزها (در برخی رستوران‌ها) متعارف نیز هستند و امروزه تا حدی این روش به یک رویه معمول تبدیل شده است. راه حل بعدی این است که از بشقاب و ظروف کوچک استفاده کنید. این روش کمک میکند که سهم غذایتان بیشتر به نظر بیاید و چنانچه ذهن شما راضی باشد، شکم شما نیز راضی خواهد شد.
توصیه شماره ۷ : یک فنجان پاستا را با یک فنجان سبزیجات جایگزین کنید
خیلی راحت با خوردن کمتر پاستا یا نان و در عوض خوردن بیشتر سبزیجات می‌توانید یک سایز لباسی شلوار یا پیراهن را در سال کم کنید. با کاهش سهم نشاسته موجود در بشقاب خود و افزایش سهم سبزیجات می‌توانید ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلوکالری کمتر مصرف کنید.
توصیه شماره ۸ : همیشه صبحانه بخورید
«صبحانه را حذف کرده و وزن خود را کاهش دهید» این جمله یک تغییر ساده رژیمی منجر به موفقیت در امر کاهش وزن به نظر می‌آید؛ اما بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که عکس این قضیه صادق است. در حقیقت نخوردن صبحانه کمی بعدتر شما را گرسنه کرده و منتهی به ریزه‌خواری بیشتر و بد‌خوری در وعده ناهار و شام می‌شود. برای کاهش وزن و جلوگیری از برگشت آن، برای خوردن یک صبحانه سالم وقت بگذارید؛ یک صبحانه کامل شامل شیر کم‌چرب، غلات صبحانه پر فیبر و میوه می‌باشد.
توصیه شماره ۹ : فیبر را در رژیم غذایی خود بگنجانید
فیبر کمک به هضم، جلوگیری از یبوست و کاهش کلسترول خون میکند و می‌تواند در کاهش وزن نیز کمک کننده باشد. برای به دست آوردن خواص فیبر، زنان باید در حدود ۲۵ گرم فیبر را روزانه دریافت کنند و این مقدار برای مردان در حدود ۳۸ گرم است (یعنی ۱۴ گرم به ازای ۱۰۰۰ کیلوکالری). منابع خوب فیبر عبارتند از جو دوسر، لوبیاها، غلات کامل و انواع میوه‌ها و سبزیجات.
توصیه شماره ۱۰: قفسه‌ها را از اقلام چاق‌کننده پاک کنید
چنانچه در کابینت، چیپس و در فریزر، بستنی دارید، وزن کم کردن را سخت‌تر از آنچه که هست، می‌کنید. وسوسه را با پاکسازی قفسه‌ها از خوراکی‌های چاق کننده کاهش دهید. آیا گاهی اوقات یک لذت از جنس خوراکی می‌خواهید؟ سعی کنید برای به دست آوردن آن از خانه خارج شوید (ترجیحاً با پیاده‌روی).
توصیه شماره ۱۱: آهسته وزن کم کنید
چنانچه وزن کم می کنید، ولی سرعت کاهش وزنتان را دوست ندارید، ناامید نشوید. وزن از دست دادن زمان می‌برد، همان طور که اضافه کردن آن زمان برده است.
کارشناسان علم تغذیه توصیه می‌کنند که هدف واقع‌گرایانه حدود نیم تا یک کیلوگرم در هفته را برای خود در نظر بگیرید. اگر انتظار بالایی را تعیین کنید، زمانیکه با سرعت کافی وزن کم نکنید خیلی زود دلسرد و تسلیم خواهید شد. به یاد داشته باشید زمانیکه تنها ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن خود را کم می‌کنید، شروع به حس کردن فواید سلامتی خواهید کرد.
توصیه شماره ۱۲ : یادداشت غذایی روزانه داشته باشید
یک کاغذ و مداد ساده می توانند به طور چشمگیری در کاهش وزنتان کمک کننده باشند. مطالعات نشان میدهند که نوشتن چیزی که می‌خورید و می‌آشامید منجر به آگاه‌تر شدن شما از چیزی که می‌خورید و زمانی که می‌خورید و میزان مصرفی‌تان می‌شود که نهایتاً منتهی به دریافت کالری کمتر خواهد شد.
یک مطالعه نشان داده است افرادی که یادداشت غذایی در ۶ روز هفته دارند دو برابر بیشتر از کسانی وزن کم می‌کنند که تنها یک روز هفته یا کمتر یادداشت غذایی دارند.
توصیه شماره ۱۳: به اندازه کافی بخوابید
زمانیکه کمبود خواب دارید بدنتان تولید بیشتری از هورمون گرلین (هورمون محرک اشتها) دارد و در عین حال تولید کمتری از هورمون لپتین (هورمونی که در زمان سیر شدنتان، خبر سیری را به شما میدهد) را خواهد داشت. داشتن خواب کافی به شما احساس راحتی و سیری میدهد و شما را از خوردن تنقلات غیرضروری باز می‌دارد.
آموزش خواندن و تفسیر نتیجه آزمایش خون و …
هر آزمایشی اصول خاص خود را دارد. رعایت بعضی نکات باعث می‌شود جواب دقیق‌تری از آزمایش بگیرید. در مقابل بعضی فعالیت‌ها و بی‌دقتی‌ها باعث میشوند جواب آزمایش به صورت کاذب منفی یا مثبت شود یا اینکه مقادیر پارامترهای آن تغییر یابد. بنابراین اگر می‌خواهید آزمایش خون یا ادرارتان به بهترین نحو انجام شود، توصیه‌های دکتر محسن منشدی را فراموش نکنید.
تا به حال شده جواب آزمایش خود را از آزمایشگاه دریافت کنید و با دیدن علامت «*» یا «high» جلوی بعضی از فاکتورهای اندازه‌گیری شده به ترس و وحشت بیفتید که نکند بیماری خطرناکی دارید یا اینکه دچار دیابت، اختلالات تیروئید، چربی خون بالا و … شده‌اید؟! شاید چند روزی تا وقت ویزیت پزشک‌تان باقی مانده باشد و در عین حال دل توی دل‌تان نباشد که بدانید هر یک از این علامت‌‌ها در برگه آزمایش خون نشان‌دهنده چیست و میزان طبیعی هرکدام باید چقدر باشد. اینجاست که می‌گویید ای‌کاش یک راهنمای کامل برای این منظور وجود داشت. اما دیگر لازم نیست نگران باشید، دکتر محسن منشدی، متخصص علوم آزمایشگاهی بالینی به ۲۰ سوال رایج در این زمینه پاسخ میدهد.
- هر چند وقت یک بار باید آزمایش خون بدهیم؟
انجام آزمایشات دوره‌ای تقریبا هر شش ماه یک‌بار برای هر شخصی باتوجه به شرایط جسمانی و سلامتی‌اش ضروری است اما در کسانی که سابقه بیماری خاصی دارند بسته به نوع بیماری‌شان باید با نظر پزشک معالج در دوره‌‌های کوتاه‌تری آزمایشات لازم را انجام دهند.
- چه زمانی از روز بهتر است آزمایش بدهیم؟
پاسخ به این سوال بستگی به نوع آزمایش درخواستی دارد، برای مثال قند خون ناشتا باید صبح و به صورت ناشتا انجام شود. بعضی از تست‌‌ها مانند کورتیزول نیز بسته به درخواست پزشک ممکن است ۸ صبح یا ۴ بعدازظهر انجام شود.
- شمارش کامل خون چیست؟
بررسی سلول‌‌های خونی از نظر تعداد، سایز و شکل ظاهری آنها و اندازه‌گیری مقدار هموگلوبین و هماتوکریت را شمارش کامل خون یا CBC می‌نامند.
- چگونه می‌توان با آزمایش متوجه کم‌خونی شد؟
با انجام یک آزمایش ساده CBC و مطالعه پارامترهای آن ازجمله تعداد گلبولهای قرمز و میزان هموگلوبین و هماتوکریت خون می‌توان متوجه کم‌خونی شد.
- چگونه می‌توان با آزمایش متوجه بالا بودن چربی خون شد؟
اگر میزان تری‌گلیسیرید بالای ۴۰۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر و میزان کلسترول بالای ۲۴۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد، بالا بودن میزان چربی خون محرز می‌شود.
- هر چند وقت یک بار باید آزمایش چربی خون بدهیم؟
افزایش چربی خون مهم‌ترین عامل برای گرفتگی رگ‌‌های قلب و سایر عروق به حساب می‌آید. همه افراد بالای ۲۰ سال باید حداقل یک بار از لحاظ چربیهای خون شامل کلسترول تام، کلسترول خوب، کلسترول بد و تری‌گلیسیرید‌ها بررسی شوند، سپس اگر نتایج طبیعی بود این آزمایش باید حداقل هر ۵ سال یک بار تا ۴۰ سالگی و پس از آن هر دو سال یک بار تا ۵۰ سالگی تکرار شود. از ۵۰ سالگی به بعد نیز سالی یک بار باید انجام شود.
- چگونه می‌توان با آزمایش متوجه اختلالات تیروئید شد؟
عمده‌ترین آزمایشی که برای غده تیروئید انجام می‌شود اندازه‌گیری T3 (میزان طبیعی در بالغین: ۰٫۵۲ تا ۱٫۸۵ نانوگرم در میلی لیتر)، T4 (میزان طبیعی در بالغین: ۴ تا ۱۳ میکرو گرم در دسی‌لیتر) و TSH (میزان طبیعی در بالغین: ۰٫۳۲ تا ۵٫۲ میکرویونیت در میلی‌لیتر) است. اگر تعادل این اعداد مختل شود، شخص دچار پرکاری یا کم‌کاری تیروئید خواهد شد.
- چگونه می‌توان با آزمایش متوجه دیابت شد؟
قند ناشتا طبیعی بین ۷۰ تا ۹۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر است. چنانچه این مقدار از عدد ۱۲۶ فراتر رود شخص دچار دیابت شده است. قند خون بین ۱۰۰ تا ۱۲۶ نیز نشان‌دهنده مرحله پیش‌دیابت است. آزمایش HbA1C هم میزان قند خون را در یک دوره زمانی در بدن چک میکند که اگر میزان آن از ۹ درصد بالاتر باشد بیانگر قند خون بالا در آن دوره زمانی است.
- هر چند وقت یک بار آزمایش قند خون دهیم؟
همه افراد بالای ۴۰ سال باید حداقل یک بار آزمایش قند خون را انجام دهند، اگر نتیجه طبیعی بود باید آن را هر دو سال یک بار تا ۵۰ سالگی تکرار کنند. بعد از ۵۰ سالگی نیز این آزمایش سالی یک بار باید انجام شود. البته اگر سابقه دیابت نوع دو در بستگان درجه اول وجود داشته باشد، شاخص توده بدنی (BMI) 25 یا بیشتر باشد، فرد زندگی بدون تحرک داشته باشد یا باردار باشد، فشار خون بالای ۱۴ روی ۹ داشته باشد، میزان کلسترول خوب خونش مساوی یا کمتر از ۳۵ و تری‌گلیسیریدش مساوی یا بیشتر از ۲۵۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد یا سابقه کیست‌‌های متعدد تخمدان و بیماریهای عروقی داشته باشد، باید حتما به طور مرتب از لحاظ قند خون بررسی شود.
- تستهای مربوط به کبد کدامند؟
معمول‌ترین و ساده‌ترین آزمایشات کبدی عبارتند از SGPT (میزان طبیعی: در خانمها کمتر از ۳۱ واحد در لیتر و در آقایان کمتر از ۴۱ واحد در لیتر) و SGOT (میزان طبیعی: در خانمها کمتر از ۳۱ واحد در لیتر و در آقایان کمتر از ۳۷ واحد در لیتر). هرنوع آسیب به کبد اعم از عفونتهای ویروسی مانند هپاتیت‌‌ها یا مصرف بعضی از داروهایی که بر کبد اثر سوء می‌گذارند و سایر عوامل التهاب‌زای کبدی همگی می‌توانند منجر به افزایش میزان این پارامتر‌ها در خون شوند.
- تستهای مربوط به کلیه کدامند؟
اوره (BUN) و کراتینین (Cr) دو آزمایش روتین اندازه‌گیری عملکرد کلیه هستند که اگر میزان هریک از آنها یا هر دوی آنها از مقدار طبیعی بالاتر رود نشانه کم‌کاری یا حتی اختلالات شدید کلیوی است. مقدار طبیعی اوره بین ۷٫۹ تا ۲۰ mg/dl و مقدار طبیعی کراتینین بین ۰٫۶ تا ۱٫۲ mg/dl در خانمها و ۰٫۸ تا ۱٫۳ mg/dl در آقایان است. افرادی که بنا به دلایلی مبتلا به کم‌کاری کلیه، درد‌های کلیوی، عفونتهای کلیوی و … هستند، همچنین بیماران دیالیزی باید از لحاظ این پارامتر‌ها بررسی شوند.
- اسید اوریک چیست و چه کسانی باید از این لحاظ بررسی شوند؟
وقتی پزشک به وجود سنگ کلیه شک داشته باشد یا فردی علائم بیماری نقرس را از خود بروز دهد این آزمایش درخواست می‌شود. به هر حال این آزمایش بخشی از برنامه چکاپ سلامت است. مقدار طبیعی آن در آقایان ۳٫۶ تا ۸٫۲ میلی‌گرم در دسی‌لیتر و در خانم ها ۲٫۶ تا ۶٫۱ میلی‌گرم در دسی‌لیتر است.
- اندازه گیری ویتامین‌‌ها برای چه کسانی لازم است؟
عمده‌ترین ویتامین‌هایی که به‌طور روتین اندازه‌گیری میشوند عبارتند از ویتامین D و B12. ویتامین D برای بررسی جذب کلسیم، پوکی استخوان بخصوص در بانوان، بررسی اختلالات سوء‌جذب، مطالعات و بررسی سرطانها ازجمله سرطان پستان، سرطان پانکراس، سرطان کولون و…. مورد آزمایش قرار میگیرد. بررسی ویتامین B12 نیز برای نوعی کم‌خونی و بعضی اختلالات سیستم گوارشی انجام می‌شود. میزان طبیعی ویتامین D بین ۲۵ تا ۸۰ ng/ml و میزان طبیعی ویتامین B12 بین ۱۶۰ تا ۹۵۰ pg/ml است.
- اندازه‌گیری هورمونها برای چه کسانی لازم است؟
هورمونها طیف وسیعی دارند، بنابراین بسته به نوع تشخیص، هورمونهای مختلفی برای اندازه‌گیری انتخاب میشوند. رایج‌ترین آنها عبارتند از هورمون بارداری (BHCG)، هورمونهای تیروئیدی و هورمونهای جنسی که بسته به نوع اختلال و جنس فرد در خواست میشوند. رایج‌ترین هورمونهای جنسی در مردان PSA (برای بررسی عملکرد پروستات) و در خانم ها LH و FSH هستند.
- آزمایشهای مواد معدنی (کلسیم، فسفر، سدیم، پتاسیم و …) برای چه کسانی لازم است؟
این آزمایشات در کسانی که دچار اختلالات متابولیکی هستند مانند کودکان، افراد سالخورده و بانوان در سنین و شرایط خاص مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.
- آیا می‌توان سرطان را هم از روی آزمایش خون تشخیص داد؟
امروزه با پیشرفت علوم آزمایشگاهی امکان بررسی و پیش‌بینی بسیاری از سرطانها فراهم شده است. خوشبختانه در بعضی از موارد با انجام تستهای ساده خاص، هم می‌توان از بروز سرطانها آگاهی پیدا کرد و هم به‌موقع جلوی پیشرفت آنها را گرفت. البته این موضوع مشروط به انجام به‌موقع آزمایش و درمان سریع بیماری است.
- چرا گاهی بعد از نمونه‌گیری خون، جای آن روی دست کبود می‌شود و گاهی این اتفاق نمی‌افتد؟
این موضوع بستگی به حساس بودن پوست بیمار، مدت زمان اعمال فشار روی محل نمونه‌گیری و انجام صحیح رگ‌گیری توسط نمونه‌گیر دارد.
- چه عواملی می‌توانند در نتیجه آزمایش تداخل ایجاد کنند؟
عوامل بی‌شماری می‌توانند باعث تداخل و ایجاد نتیجه کاذب شوند از جمله مصرف داروها، ورزش کردن، زمان خون‌گیری (صبح یا عصر)، حاملگی، اضطراب، افسردگی، ناشتا نبودن، تروما (ضربه) و … بنابراین همیشه باید مسئول پذیرش آزمایشگاه را از این موارد آگاه کرده و توصیه به ناشتا بودن را رعایت کنید.
- آیا دریافت نتیجه خارج از محدوده طبیعی نشانه بیماری است؟
وجود یک نتیجه خارج از محدوده طبیعی به تنهایی نمی‌تواند دلیل بر وجود بیماری باشد. در پنج درصد از افراد سالم هم ممکن است نتیجه یک آزمایش خارج از حدود طبیعی باشد.
- احتمال خطا در آزمایشات چقدر است؟
باتوجه به اینکه امروزه آزمایشات به صورت اتوماسیون دستگاهی انجام میشوند، میزان خطا به حداقل ممکن خود رسیده است. علاوه براین، آزمایشگاه‌‌ها با انجام کنترل کیفی و کالیبراسیون دستگاه‌‌ها سعی بر به حداقل رساندن میزان خطای کاری خود دارند.
- چرا باید ناشتا باشیم؟
رعایت ناشتا بودن طی یک زمان مشخص برای انجام بعضی آزمایش‌ها مانند آزمایش قند خون ناشتا،تری گلیسیرید، کلسترول و… الزامی است زیرا خوردن غذا می‌تواند باعث تغییر در نتیجه آزمایش شود. درمورد آزمایشهای ناشتا به این نکات توجه کنید:
– شب قبل از آزمایش شام سبک میل کنید.
– ۱۰ تا ۱۲ ساعت قبل از مراجعه به آزمایشگاه هیچ گونه خوراکی یا آشامیدنی جز آب میل نکنید. البته اگر محدودیت در مصرف آب توسط پزشک یا مسئولان آزمایشگاه تذکر داده شده باشد، مجاز به نوشیدن آب هم نخواهید بود.
– مسواک زدن طی زمان ناشتایی مجاز است.
– طی مدت ناشتایی از استعمال دخانیات، جویدن آدامس، مصرف قرص‌های نرم‌کننده گلو، شربت‌های سینه، انجام تمرین‌های بدنی و ورزش پرهیز کنید.
– در آزمایشهای مربوط به چربی خون مثل‌تری گلیسیرید و کلسترول مدت زمان ناشتایی لازم حداقل ۱۲ ساعت است.
– برای اندازه‌گیری نیتروژن اوره خون (BUN) هشت ساعت ناشتایی کافی است. آزمایش اسید اوریک خون نیز نیاز به حداقل هشت ساعت ناشتایی دارد. برای انجام آزمایش آهن هم ۱۰ تا ۱۲ ساعت ناشتایی لازم است.
– برای انجام تستهای کبدی نیازی به ناشتا بودن نیست اما برای گرفتن نتیجه دقیق‌تر بهتر است حداقل چند ساعت ناشتا باشید. علاوه براین، حداقل از سه روز قبل از انجام این آزمایشات نباید هیچ گونه تزریق عضلانی انجام دهید.
– آزمایش هورمونهای تیروئیدی نیازی به ناشتا بودن ندارد اما به دلیل تاثیر کدورت ناشی از خوردن چربی بر نتایج آزمایش، لازم است حداقل از سه ساعت قبل مواد غذایی مصرف نکنید.
– برای پیشگیری ازتاثیر گرسنگی زیاد نباید بیش از ۱۶ ساعت در حالت ناشتا باشید.
– در بعضی موارد لازم است قرص‌های مصرفی‌تان را قطع کنید و بعد آزمایش بدهید. پس حتما در این مورد از پزشک خود یا مسئولان آزمایشگاه سوال کنید.
قبل از آزمایش قند خون بدانید. . .
یکی از آزمایشات لازم برای تشخیص بیماری دیابت، آزمایش قند خون دو ساعته است. در واقع ابتدا آزمایش قند خون ناشتا (FBS) پس از ۱۰ تا ۱۲ ساعت ناشتایی انجام می‌شود و بعد برحسب درخواست پزشک معالج در آزمایشگاه به شما شربت قند میدهند یا از شما درخواست می‌شود تا صبحانه معمول خود را میل کنید و بعد از دو ساعت دوباره آزمایش دهید. در این آزمایش باید به نکات زیر توجه کنید:
– اگر دیابتی هستید صبحانه‌ای را بخورید که هر روز به‌طور معمول می‌خورید.
– اگر دیابتی نیستید صبحانه‌ای شیرین حاوی ۴۰ تا ۷۵ گرم کربوهیدرات مناسب بخورید.
– با خوردن آخرین لقمه صبحانه زمان را یادداشت کرده و دقیقا دو ساعت بعد، برای خون‌گیری به آزمایشگاه مراجعه کنید.
– پس از صرف صبحانه و طی این دو ساعت از مصرف هرگونه خوراکی یا نوشیدنی یا کشیدن سیگار خودداری کنید. فقط نوشیدن آب در حد متعارف مجاز است.
– در فاصله خون‌گیری اول و دوم نباید هیچ‌گونه تحرک غیرمتعارف مانند ورزش و پیاده روی داشته باشید.
– آزمایش قند ناشتا و دو ساعته را در یک روز انجام دهید.
– آزمایش را حتما قبل از ساعت ۱۰ صبح شروع کنید طوری که حداکثر تا ساعت ۱۲ آزمایش قند دو ساعته به اتمام برسد.
چهار نکته مهم در مورد رژیم غذایی!
- برای اندازه‌گیری کلسترول خون می‌توانید یک هفته پیش از انجام آزمایش با مشورت پزشک، رژیم غذایی معمولی داشته باشید و منع مصرف چربی نداشته باشید.
- برای اندازه‌گیری نیتروژن اوره خون (BUN) باید حداقل دو تا سه روز پیش از انجام آزمایش از مصرف گوشت زیاد خودداری کنید.
- مصرف الکل به کبد آسیب می‌زند، در نتیجه باعث می‌شود بسیاری از آنزیم‌های کبدی از جمله آلکالین فسفاتاز، SGOT، SGPT و. . . افزایش یابند.
- برای تست آهن شب قبل از آزمایش نباید غذای غنی از آهن مثل گوشت قرمز مصرف کنید.
قبل از آزمایش پروستات بدانید. . .
آزمایش PSA برای تشخیص زودرس بزرگی و سرطان پروستات انجام می‌شود. این آزمایش از اواسط دهه چهارم زندگی به‌طور منظم و حداقل سالی یک بار برای مردان توصیه می‌شود. قبل از انجام این آزمایش نکات زیر را به خاطر بسپارید:
– یک هفته قبل از انجام آزمایش نباید معاینه پروستات، نمونه‌برداری از آن یا معاینه مقعد انجام شود.
– ۴۸ ساعت قبل از انجام آزمایش نباید انزال یا مقاربت جنسی داشته باشید. همچنین نباید در این فاصله دوچرخه سواری کنید.
– در صورتی که اخیرا از پروستات‌تان سونوگرافی شده است آن را به مسئول آزمایشگاه ارائه دهید.
– رادیوتراپی و داروهایی مثل تستوسترون می‌توانند باعث افزایش نتایج این آزمایش شوند. در این موارد آزمایشگاه یا پزشک معالج خود را مطلع کنید.
– نمونه‌گیری تستوسترون بهتر است صبح انجام شود زیرا سطح این هورمون صبح‌ها بالاتر است.
قبل از آزمایش ادرار بدانید
آزمایش کامل ادرار برای تشخیص و اثبات وجود بعضی از مواد و سلول‌ها از جمله قند، پروتئین، خون، گلبولهای سفید و گلبولهای قرمز انجام می‌شود. در صورت وجود عفونت در ادرار نیز با انجام کشت ادرار می‌توان به آن پی‌برد. در این صورت با رشد باکتری‌های مسبب عفونت، نوع آنها و نحوه درمان مشخص خواهد شد. اگر نمونه ادرار در زمان جمع‌آوری آلوده شود نتایج آزمایش ادرار و کشت آن به خصوص از نظر تشخیص عفونت‌ها دچار اشکال خواهد شد. بنابراین حتما به نکات زیر توجه کنید.
– بهترین نمونه جهت تشخیص عفونتهای ادراری، نخستین ادرار صبحگاهی است.
– برای تجزیه کامل ادرار بهتر است شب قبل، از مواد آبکی کمتری استفاده کنید. پیش از انجام آزمایش نیز از نوشیدن مقادیر زیاد آب و مایعات خودداری کنید.
– در صورت امکان شب قبل از نمونه‌برداری حمام کنید.
– بهتر است قبل از نمونه‌گیری، محل خروج ادرار را با آب و صابون شست‌وشو داده و بعد با دستمال یک بار مصرف خشک کنید.
– از تماس پوست با دهانه یا قسمت داخلی درب یا داخل ظرف نمونه‌گیری اجتناب کنید.
– چند قطره اول ادرار را در توالت تخلیه کنید. سپس ظرف نمونه را تا نصفه پر کنید.
– آزمایش کشت ادرار باید قبل از شروع مصرف آنتی بیوتیک انجام شود. اگر در یک هفته گذشته آنتی بیوتیک مصرف کرده‌اید به اطلاع پزشک و آزمایشگاه برسانید. اگر هم در حال مصرف آنتی بیوتیک هستید بهتر است با نظر پزشک معالج یک هفته پس از اتمام دارو آزمایش بدهید.
نکته: در حالت طبیعی نباید در ادرار پروتئین وجود داشته باشد. پروتئین در ادرار ممکن است نشانه صدمات کلیوی، دیابت یا فشار خون بالا باشد.
بعد از جراحی آزمایش تیروئید ندهید!
پس از انجام جراحی به دلیل استرس‌های شدیدی که به فرد وارد می‌شود، در بیشتر موارد میزان هورمونهای تیروئیدی کاهش پیدا میکند. بنابراین تا دو هفته بعد جراحی از انجام این آزمایش خودداری کنید. از طرف دیگر، قرص‌های ضد بارداری و آمیودارون (داروی قلبی) باعث افزایش این هورمونها میشوند. جالب است بدانید که غلظت هورمونهای تیروئیدی در تابستان ۲۰ درصد کمتر از زمستان است.
آزمایش ادرار ۲۴ ساعته برای چه کسانی لازم است؟
در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته به دنبال مقادیر فاکتورهایی می‌گردیم که از نظر کمی برای تشخیص بیماری به خصوص بیماریهای کلیوی به آنها نیاز داریم. اما آزمایش معمولی ادرار به بررسی کیفی و سریع بیماری‌هایی می‌پردازد که وجودشان از طریق ادرار مشخص می‌شود. در آزمایش ادرار ۲۴ ساعته به این نکات توجه کنید:
- این نمونه باید دقیقا طی ۲۴ ساعت جمع‌آوری شود. به همین دلیل گالنی از طرف آزمایشگاه به شما داده می‌شود که ممکن است حاوی مواد نگهدارنده مایع یا جامد باشد. شما نباید تحت هیچ شرایطی این مواد را خالی یا آنها را بو کنید.
- مصرف مایعات را در زمان آزمایش طبق معمول انجام دهید.
- در ابتدای جمع‌آوری نمونه، اولین دفع ادرار را انجام دهید و آن را دور بریزید. سپس زمان دقیق را یادداشت کنید، برای مثال ساعت هفت صبح. بعد از آن به مدت ۲۴ ساعت یعنی تا هفت صبح فردا تمامی نوبت‌های دفع ادرار را در ظرف مخصوص جمع‌آوری کنید. آخرین نوبت دفع نیز باید سر ساعت هفت انجام شود.
- ظرف نمونه را ترجیحا در جای خنک نگهداری کنید.
به چند دلیل نباید نشسته ورزش کنید
ورزش های نشسته مناسب برای بدن نیستند و در هنگام ورزش کردن حتما باید ایستاده به تمرینات ورزشی بپردازید. اگر تمایل دارید تمرینتان تا اندازه‌ی ممکن موثرتر باشد، آنها را روی پاهایتان انجام دهید. هرچه زمان کمتری را به نشستن اختصاص دهید، بهتر خواهد بود، باور کنید! اگر بدن انسان را بشناسید، خواهید دید که برای ساعت‌ها بی حرکت ماندن طراحی نشده است. بسیاری از ما کارهای پشت میزی داریم، که همین طوری ساعت‌ها باعث می شود نشسته باشیم. اگر به باشگاه بروید و باز آنجا هم به نشستن ادامه دهید، احتمالش می رود که به بیماریهای متفاوتی دچار شوید!
وقتی زمان زیادی را به نشستن اختصاص دهید چه خواهد شد؟
عضلات باسنتان کش خواهند آمد، و دیگر آنطور که باید، کار نخواهند کرد.
عضلات جلویی ران شما،سفت میشوند و حتی ممکن است کوتاه شوند.
قوس طبیعی کمر شما، دایره‌ای شکل یا صاف می شود که هر دو برای سلامتی‌تان مضر است.
شانه‌های شما به سمت جلو خم میشوند (قوز می کنند)، عضلات قفسه سینه‌تان کوتاه میشوند و بالای کمرتان به سمت جلو گرد می شود.
تمام این ها بر خلاف حالت بدنی طبیعی شما هستند، بهمین دلیل است که توصیه می‌شود اگر کار اداری دارید، بصورت منظم بایستید و راه بروید.
اما حالا که در باشگاه هستید، چرا به حالت نشسته که بر خلاف طبیعت بدن شماست ادامه دهید؟ هر چه زمان بیشتری را به نشستن بگذرانید، چه در باشگاه و چه در زمان کار، اصطحلاک بدنتان بیشتر خواهد بود.
بعلاوه وقتی نشسته‌اید، عضلات مرکزی بدنتان مجبور نخواهند شد تا کار کنند. مثلا پرس سرشانه را در نظر بگیرید:
هنگامی که این تمرین را در حالت ایستاده اجرا کنید، پاها و عضلات شکم شما بهمراه عضلات پایینی و بالایی کمرتان، سرشانه‌ها و بازوها، همگی با هم تعادل شما را حفظ می‌کنند.
هنگامی که این تمرین را در حالت نشسته اجرا می‌کنید، دیگر وزنی بر روی پاهایتان نیست، و فشاری که روی کمرتان هست با تکیه بر صندلی مهار خواهد شد، و تنها بازوان و سرشانه‌ی شماست که کار میکند.
دیدید وقتی بایستید چقدر تمریناتتان موثرتر خواهد بود؟
حتی اگر هدف تمرین مورد نظر، عضلات مرکزی و عضلات پایین کمرتان نباشد، تنها انجام تمرین به صورت ایستاده بطور طبیعی آن عضلات را هم پرورش خواهد داد.
وقتی نشسته‌اید، بدنتان احتیاجی به فعال کردن عضلات مرکزی، باسن یا پاهایتان نمی‌بیند. در حقیقت صندلی، تمام فشار را متحمل می‌شود. پس در مجموع، عضلات پایین تنه‌تان غیر فعال می‌مانند.
اگر این تمرینات را زیاد تکرار کنید، ممکن است بدنتان فراموش کند که چطور باید عضلات پایین تنه‌تان را به کار می‌گرفته و به کاتابولیسم عضلات دچار شوید! اگر دوست دارید آخر داستانتان شیرین باشد، این، یکی از بدترین اتفاقاتی است که می‌تواند بیفتد.
نکته ی منفی دیگری که در مورد نشستن در باشگاه وجود دارد این است که: تمرین باعث خواهد شد تا ستون فقرات شما بهم فشرده شود. اگر بنشینید، فشار بیشتری بر ستون فقراتتان وارد خواهد آمد. شاید بنظر برسد که کمرتان در حالت راحتی قرار دارد، اما تمام فشار بر ستون فقرات شماست. و این احتمال آسیب دیدن کمرتان را چندین برابر خواهد کرد.
پس تمرینات نشسته را با تمرینات ایستاده جایگزین کنید:
بجای پرس سرشانه نشسته، آنرا بصورت ایستاده انجام دهید.
بجای دوچرخه ثابت، به سراغ الپتیکال (اسکی فضایی) یا تردمیل بروید.
بجای اینکه بنشینید و جلو بازو بزنید، بصورت ایستاده این حرکت را اجرا کنید.
همه چیز درباره پیشگیری، کنترل و درمان چربی خون
کلسترول یک نوع از چربی است که در همه سلول های بدن شما یافت می شود. بدن شما از کلسترول استفاده می کند تا یک سلول سالم داشته باشد، علاوه بر آن، کلسترول در ساخت محصولات موردنیاز بدن مانند هورمون ها نقش دارد.
اما زمانی که کلسترول خون افزایش یابد، چربی در سطح رگ رسوب می کند. نهایتاً این رسوب ها جریان طبیعی خون را دچار مشکل می کنند و در این حالت، قلب شما به اندازه ی کافی خون غنی از اکسیژن دریافت نخواهد کرد و خطرحمله قلبی افزایش خواهد یافت.
با مکانیزمی مشابه، کاهش یافتن جریان خون به مغز نیز می تواند منتهی بهسکته مغزی شود. کلسترول خون بالا تا حد زیادی قابل پیشگیری ودرمان است. یک رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و گاهی دارو درمانی منتهی به کاهش کلسترول بالای خون می شوند.
نشانه ها
کلسترول بالا معمولا هیچ علائمی ندارد. انجامآزمایش خون تنها راه تعیین کلسترول بالا است.
علت
کلسترول توسط چسبیدن به یک سری پروتئین در خون منتقل می شود. به این ترکیب پروتئین و کلسترول لیپوپروتئین گفته می شود. انواع مختلفی از این لیپوپروتئین ها بسته به نوع کلسترولی که حمل می کنند وجود دارد که عبارتند از:
لیپوپروتئین با چگالی کم(LDL):
LDL یا کلسترول بد، ذرات کلسترول را در طول بدن شما منتقل می کند. LDL ساخته شده با اتصال به دیواره شریان ها، آن ها را سخت و تنگ می سازد.
لیپوپروتئین با چگالی بسیارپایین(VLDL):
این نوع لیپوپروتئین حاوی بالاترین میزان تری گلیسرید است. تری گلیسرید نوعی چربی موجود درخون است. VLDL نیز همچونLDL ذرات کلسترولی را بزرگ تر ساخته و منجر به تنگ وباریک شدن رگ های خونی می شود. اگر شما تحت درمان کلسترول بالای خون هستید ولی همچنان دچار سطوح بالایVLDL هستید، به درمان اضافه تری جهت کاستن این لیپوپروتئین نیاز خواهید داشت چراکه این نوع از لیپوپروتئین، حاوی مقادیر زیادی تری گلیسرید است.
لیپوپروتئین با چگالی بالا(HDL):
HDL یا کلسترول خوب، کلسترول اضافی را برداشته و به کبد بر می گرداند. عوامل قابل کنترل متعددی مانند عدم تحرک، چاقی و رژِیم غذایی ناسالم منتهی بهLDL بالا وHDL پایین می شوند. فاکتورهای غیر قابل کنترل نیز در این قضیه نقش دارند؛ به عنوان مثال برخی فرایند های ژنتیکی و ارثی می توانند باعث شوند که سلول ها نتوانندLDL را ازسطح خون جمع آوری کنند و یا می توانند منجر به تولید بسیار زیاد کلسترول توسط کبد شوند.
عوامل خطر
در صورت داشتن هر یک از عوامل خطر زیر احتمال ابتلا به کلسترول بالا و نهایتاً ابتلا به بیماری قلبی افزایش می یابد:
استعمال سیگار
استعمال سیگاربه دیواره ی رگ های خونی آسیب می رساند و منجر به رسوب ذرات چربی در دیواره عروق می شود. همچنین سطوحHDL یا کلسترول خوب را کاهش می دهد.
چاقی
داشتن نمایه توده بدنی ۳۰ یا بالاتر شما را مستعد ابتلا به کلسترول خون بالامی کند. BMI بدین صورت محاسبه می شود که وزن خود را بر حسب کیلوگرم بر مجذور قدتان بر حسب متر تقسیم می کنید . عددی که بدست می آیدBMI نام دارد. درصورتی کهBMI محاسبه شده:
– کمتر از ۱۹ باشد، کمبود وزن دارید و لاغر هستید.
– بین ۱۹ تا ۲۵باشد، وزن طبیعی دارید و در محدوده سلامت وزنی هستید.
– بین ۲۵ تا ۳۰باشد، اضافه وزن دارید.
– بیش از ۳۰ باشد، چاق هستید.
رژیم غذایی ناسالم
غذاهایی که غنی از کلسترول هستند مانندگوشت قرمز پُرچرب و لبنیات پُرچرب، کلسترول کلی بدن را افزایش می دهند. همچنین خوردن چربی اشباع موجود در برخی غذاهای حیوانی وچربی ترانس موجود در برخی شیرینیها منجر به افزایش کلسترول شما می شوند.
فعالیت بدنی ناکافی
فعالیت بدنی به افزایش کلسترول خوب و کاهش کلسترول بد کمک می کند . نداشتن فعالیت بدنی کافی، شما را در معرض خطر افزایش کلسترول خون قرار می دهد.
فشار خون بالا
فشار خون بالابه دیواره شریان ها آسیب وارد کرده و منجر به تسریع رسوب ذرات چربی در عروق می گردد.
دیابت
قند خون بالا منجر به افزایش کلسترول بد و کاهش کلسترول خوب می شود. همچنین قند خون بالا به دیواره عروق آسیب می رساند.
داشتن سابقه خانوادگی بیماری قلبی
اگر والدین و یاخواهر و برادر شما قبل از سن ۵۵ سالگی دچار بیماری قلبی شده اند، داشتن کلسترول بالا شما را مستعد ابتلا به بیماری قلبی می سازد.
عوارض چربی خون
کلسترول بالا منجر به ایجاد آترواسکروز یا تصلب شرائین می شود که این امر ناشی از رسوب توده ای از کلسترول و دیگر ذرات چربی در دیواره شریان ها است. این تودهای کلسترولی که پلاک شریانی نیز نامیده میشوند، جریان خون را در طول شریان کاهش می دهند که در بافت های حیاتی زمینه ی عدم خون رسانی را فراهم می نماید.
اگر شریان هایی که خون قلب را فراهم می کنند و وظیفه ی تغذیه ی قلب را به عهده دارند(شریان های کرونری) دچار آسیب شوند، شما دچاردردقفسه سینه یا آنژین و دیگر علائم بیماری قلبی خواهید شد. در هنگام از هم گسیختگی پلاک ها، لخته خون ایجاد می شود که منجر به قطع جریان خون می شود. اگر جریان خون در قسمتی از قلب قطع شودحمله قلبی ایجاد می گردد و اگر جریان خون در قسمتی از مغز قطع شود سکته مغزی ایجاد می گردد.
نحوه آمادگی برای انجام آزمایش خون
جهت چک کردن سطوح کلسترول خون می بایست خون شما به صورت ناشتا گرفته شود. معمولاً شما باید تا قبل از گرفتن خون به مدت ۹ تا ۱۲ ساعت هیچ چیز جزآب یا اشامیدنی دیگری ننوشید و نخورید. به همین دلیل پزشک شما پیشنهاد می کند که صبح زود از شما خون گرفته شود. از آنجایی که ابتلا به سطوح بالای چربی خون می تواند ارثی باشد، در هنگام ویزیت پزشک از شما در رابطه با تاریخچه خانوادگی ابتلا به کلسترول بالا وبیماری قلبی سوال خواهد کرد.
آزمایش های تشخیصی
در آزمایش خون جهت بررسی میزان کلسترول موارد زیر مورد ارزیابی قرار میگیرد:
– کلسترول تام
– کلسترول LDL
– کلسترول HDL
– تری گلیسرید – نوعی چربی موجود در خون
میزان LDL مطلوب متغیر است
از آنجایی که کلسترولLDL یا کلسترول بد به طور مستقیم با بیماری قلبی مرتبط است تمرکز اصلی ما بر درمان آن است. ارزیابی میزان نرمالLDL به سادگی جدول فوق نمی باشد. در واقع میزان مطلوبLDL متفاوت است و بستگی به میزان ابتلا شما به فاکتورهای خطر بیماری قلبی دارد. هدف اکثر افراد کاهش سطح LDL به کمتر از ۱۳۰ میلی گرم در دسی لیتر است. اگر شما دارای دیگر فاکتور های خطر بیماری قلبی هستید این میزان باید کمتر از ۱۰۰ میلی گرمدر دسی لیتر باشد. چنانچه شما در معرض شدید فاکتورهای خطر بیماری قلبی هستید بایدسطحLDL کمتر از ۷۰ میلی گرم در دسی لیتر داشته باشد.
چه کسی در معرض شدید فاکتورهای خطر در نظر گرفته می شود؟
اگر کسی که سابقه حمله قلبی داشته است و یا دیابت دارد، دارای دو و یا بیش از دومورد از فاکتورهای خطر زیر باشد، در گروه در معرض شدید فاکتورهای خطر قرار می گیرد:
– استعمال سیگار
– فشارخون بالا
– HDL پایین
– سابقه فامیلی بیماری قلبی در سنین پایین
– مردان در سنین بیش از ۴۵ سال و زنان در سنین بیش از ۵۵ سال
– کودکان و آزمایش کلسترول خون
خیلی ها تصور می کنند که افزایش چربی خون فقط مربوط به بزرگسالان است. ولی باید بدانید این امکان وجود دارد که کودکان در سن ۲ سالگی مبتلا به کلسترول بالاشوند ولیکن همه ی آن ها نیاز به پایش سطوح کلسترول ندارند. آکادمی متخصصین اطفال آمریکا پیشنهاد می کند که تست کلسترول(پروفایل چربی های ناشتا) تنها در کودکان سنین ۲ تا ۱۰ سالی که دارای سابقه ی فامیلی کلسترول بالا ویا سابقه فامیلی بیماری عروق کرونر زودرس دارند، صورت گیرد. همچنین آکادمی فوق پیشنهاد می کند تست کلسترول در کودکانی که سابقه ی فامیلیکلسترول بالا در آن ها مشخص نیست ولیکن خود کودک دارای فاکتورهای خطر کلسترول بالامانند چاقی، فشار خون بالا و یادیابت است صورت پذیرد.
درمان دارویی در چربی خون بالا
تغییر سبک زندگی مانند فعالیت بدنی و داشتن یکرژیم غذایی سالم اولین خط دفاعی در برابرکلسترول بالا هستند. ولیکن چنان چه شما چنین تغییرات مهمی را در سبک زندگی ایجاد کردید و همچنان کلسترول تام و به ویژه کلسترولLDL در سطح بالا باقی بمانند، پزشک دارو درمانی را تجویز خواهد کرد. انتخاب داروی مربوطه و یا ترکیبی از داروهای مربوطه به عوامل متعددی بستگی دارد از آن جمله می توان به فاکتورهای خطر فرد، سن فرد، وضعیت سلامت کنونی وی و عوارض جانبی احتمالی اشاره کرد. لازم به ذکر است که استفاده از دارودرمانی به معنای عدم تغییر شیوه زندگی و عدم کنترل عوامل خطر نمی باشد، بلکه ترکیب تغییر شیوه زندگی و استفاده از داروها درکنترلچربی خون بالا ضروری است.
استاتین ها
استاتین ها گروهی از داروها هستند که بیشترین تجویز را برای کاهش کلسترول خون به خود اختصاص داده اند. استاتین ها مسیر ساخت کلسترول توسط کبد را مسدود می کنند بنابراین سلول های کبدی تهی از کلسترول می شوند و نهایتاً باعث می شود که کبد کلسترول را از خون برداشت و جمع آوری کند. همچنین استاتین ها به جذب مجدد کلسترول از رسوب های موجود در دیواره شریان ها کمک می کند و بدین شکل بیماری شریان های کرونری را از بین می برد. استاتین ها عبارتند از : آتروواستاتین، فلوواستاتین،لواستاتین،پراواستاتین، رسوواستاتین و سیمواستاتین.
رزین های باند شونده به اسیدهای صفراوی
کبد شما از کلسترول برای ساخت اسیدهای صفراوی استفاده می کند؛ اسیدهای صفراوی مواد مورد نیاز برای هضم هستند. این داروها از طریق باند شدن به اسیدهای صفراوی،کلسترول را کاهش می دهند؛ چرا که کبد را مجبور به استفاده از مقادیر بیشتر کلسترول برای ساخت اسیدهای صفراوی بیشتر می کنند که نهایتاً سطح کلسترول را در خون کاهش میدهند. این دسته از داروها عبارتند از کلستیرامین، کلسولام و کلستیپل.
مهارکننده های جذب کلسترول
روده کوچک کلسترول غذای مصرفی را جذب کرده و آن را به درون جریان خون رها میکند. داروی ازتیمایب از طریق مهار جذب کلسترول غذایی کمک به کاهش کلسترول خون میکند. این دارو می تواند همراه با داروهای استاتین استفاده شود.
ترکیب استاتین و مهارکننده جذب کلسترول
داروی ترکیبی ازتیمایب سیمواستاتین(ویتورین) هم باعث کاهش جذب کلسترول غذایی درروده کوچک می شود و هم تولید کلسترول در کبد را کاهش می دهد. اگر همراه با کلسترول بالا دچار تری گلیسرید بالا نیز هستید، پزشک شاید داروهای زیر را تجویز نماید:
فیبرات ها
داروی فنوفیبرات و جمفیبروزیل، تری گلیسرید خون را با کاهش تولید کبدیVLDL ونیز تسریع برداشتتری گلیسرید از خون کاهش می دهند. همان طور که گفته شدVLDL حاوی مقادیر زیادی تری گلیسرید است.
نیاسین
نیاسین، تری گلیسرید را از طریق کاهش توانایی کبد در تولیدLDL وVLDL کاهش میدهد. اگرچه تجویزهای متعددی وجود دارند ولیکن نیاسین به دلیل کمترین میزان عوارض جانبی ترجیح داده می شود. در استفاده از مکمل های غذایی حاوی نیاسین که بدون نسخه فروخته می شوند باید دقت نمایید که خیلی از موارد که استانداردهای لازم را ندارند،در کاهش تری گلیسرید خون موثر نیستند و ممکن است به کبد نیز آسیب برسانند.
ترکیب نیاسین و استاتین
چنانچه پزشک شما توصیه به دریافت همزمان نیاسین و استاتین داشته باشد می توان از داروی ترکیبی “سیمکُر” و یا “ادویکُر” استفاده نمود که که در اینصورت تعداد قرص های مورد مصرف کاهش می یابد. البته تاکنون هیچ مطالعه ای نشان نداده است که داروهای ترکیبی بیش از دریافت نیاسین و استاتین به تنهایی کلسترول را کاهش می دهند.
مصرف بیشتر این داروها به خوبی تحمل می شوند ولیکن تاثیرگذاری هریک از آن ها درافراد مختلف متفاوت است. عوارض جانبی معمول عبارتند از درد عضلات، درد های شکمی،یبوست،تهوع واسهال. اگر تحت درمان با داروهای کاهش کلسترول قرار گیرید، پزشک تان معمولا توصیه به تست های دوره ای عملکرد کبد خواهد کرد تا بتواند اثر درمانی دارو برکبد را مشاهده کند.
کودکان و درمان کلسترول بالا
رژیم غذایی و ورزش بهترین درمان های اولیه در کودکان بالاتر از ۲ سال مبتلا به کلسترول بالا و یاچاقی هستند. همچنین آکادمی متخصصین اطفال آمریکا توصیه به درمان دارویی با داروهایی مانند استاتین ها در کودکان ۸ سال به بالا که مبتلا به سطوح بسیار بالایLDL هستند،می کند. ولیکن این توصیه جای بحث دارد؛ چراکه اثرات طولانی مدت داروهای کاهنده کلسترول در کودکان به طور گسترده مطالعه نشده است. به علاوه داروهایی مانند نیاسین برای کودکان تجویز نمی شود. به دلیل اختلاف های جامعه پزشکی بر سر این موضوع، باپزشک متخصص کودکان خود در رابطه با بهترین راه کاهش کلسترول خون کودک مشورت کنید واز به کارگیری درمان های بزگسالان به صورت خودسرانه پرهیز نمایید.
داروهای مرتبط
– آنتوم (ANETHUM)
– محصولات سیر (GARLIC PRODUCTS)
– تغییر شیوه زندگی
تغییر سبک زندگی در بهبود سطحکلسترول خون نقس اساسی دارد. اگر دچار کلسترول خون بالا هستید وزن خود را کاهش دهید، غذاهای سالم بخورید و فعالیت بدنی خود را افزایش دهید. اگر سیگاری هستید، سیگار را ترک کنید.
کاهش وزن
مطالعات متعدد تاکید دارند که اضافه وزن منجر به سطوح بالای کلسترول می شود. حتی کاهش ۲٫۵ تا ۵ کیلوگرم اضافه وزن می تواند به کاهش سطوح کلسترول تام کمک کند. با نگاهی صادقانه به عادات غذایی و برنامه غذایی معمول روزانه خود، شروع کنید و عادات غلط غذایی را ازبرنامه روزانه خود حذف کنید. شما باید بدانید در این زمینه باید انگیزه خود را قوی نمایید و حس مبارزه طلبی خود را برای غلبه بر عادات غلط غذایی تقویت کنید.
غذاهای سالم و دوستدار قلب بخورید
چیزی که شما می خورید اثر مستقیم بر سطح کلسترول خون شما دارد. در حقیقت در برخی افراد یک رژیم غذایی غنی ازفیبر ودیگر غذاهای کاهنده کلسترول به همان میزان داروهای کاهش دهنده کلسترول به کاهش کلسترول کمک می کند.
چربی های سالم تر را انتخاب کنید . مصرف چربی های اشباع وچربی های ترانس، کلسترول تام وLDL را افزایش می دهد. کمتر از ۱۰ درصداز کالری روزانه خود را از چربی های اشباع استفاده کنید. چربی غیر اشباع تک زنجیرهای که درروغن زیتون،بادام زمینی وروغن کانولا یافت می شود بهترین انتخاب چربی است. گردو وبادام از دیگر منابع سالم چربی هستند.
چربیهای ترانس را حذف کنید .چربی های ترانس که درمارگارین، شیرینی ها، کیک های قنادی و کراکرها یافت می شونداثر منفی بر سطوح کلسترول خون دارند. نه تنها باعث افزایشLDL می شوند بلکه میزانHDL رانیز کاهش می دهند.
در حال حاضربعضی از غذاها برای تبلیغ بیشتر دارای برچسب “بدون اسید چرب ترانس” هستند. به این برچسب ها اعتماد نکنید. چنانچه یک ماده غذایی حاوی کمتر از ۰٫۵ گرم چربی ترانس درهر میزان وعده مخصوص یک نفر باشد، می تواند با عنوان “بدون چربی ترانس ” برچسب گذاری شود. این مقدار چربی خیلی به نظر نمی رسد ولیکن چنانچه مقدار زیادی از غذای با این مقدار ناچیز چربی ترانس بخورید، این میزان به سرعت زیاد خواهد شد. به خاطرداشته باشید که لیست ترکیبات غذایی روی بسته بندی ها را بخوانید. در صورتی که غذایی حاوی چربی هیدروژنه باشد در واقع حاوی چربی ترانس است و باید به دنبال یک غذای جایگزین باشید.
کلسترول غذایی را محدود کنید. کمتر از ۳۰۰میلی گرم در روز کلسترول مصرف کنید، این مقدار در صورتی که دچار بیماری قلبی هستید باید کمتر از ۲۰۰ میلی گرم باشد. بیشترین منابع کلسترول شامل گوشت های پُرچرب، زرده تخم مرغ و لبنیات پُرچرب می باشد. از گوشت لخم و بدون چربی، جایگزین هایتخم مرغ ولبنیات کم چرب استفاده کنید.
از غلات کامل استفاده کنید. مواد مغذی متعددی که در غلات کامل وجود دارند به سلامت قلب کمک می کنند. ازنان های سبوس دار،پاستای سبوس دار، آردهای سبوس دار و برنج قهوه ای استفاده کنید. جودوسر و سبوس جو از دیگر انتخاب های خوب و مناسب هستند.
ازمیوه هاوسبزیجات بیشتر استفاده نمایید.میوه هاوسبزیجات حاوی فیبر هستند که به کاهش کلسترول کمک می کنند. از میوه های فصل به عنوان میان وعده استفاده کنید. علاوه بر این، بیشتر از غذاهای حاوی سبزیجات استفاده کنید.
از ماهی نیز به طور منظم استفاده کنید.بسیاری از انواعماهی ها نسبت به گوشت قرمز و ماکیان از درصد کمتری چربی اشباع و کلسترول برخوردار هستند. سالمون، خال مخالی و شاه ماهی از جمله ماهی های غنی ازامگا۳ هستند که برای قلب بسیار مفید است.
از الکل جدا پرهیز نمایید بعضی ازمطالعات در کشورهای غربی مصرف متعادل الکل را با سطوح افزایش یافتهHDL مرتبطدانسته اند، ولی از آنجا که این مطالعات در افرادی انجام شده است که سابقه طولانی مصرف الکل را داشته اند و نتیجه مفید حاصله به دلیل محدود نمودن آن میزان بالای مصرف بوده به جوامعی مانند کشورما که الحمدلله مصرف الکل بسیار محدود می باشد قابل تعمیم نمی باشد. حتی در آن جوامع نیز مزایای استفاده از آن در حدی نیست که بتوان استفاده از آن را به کسانی که قبلاً مصرفی نداشته اند توصیه کرد. بر همین اساس درافراد الکلی نیز ترک نمودن مصرف الکل، مورد توصیه جدی می باشد.
به طور منظم ورزش کنید.ورزش منظم به بهبود سطوح کلسترول خون کمک می کند. با صلاحدید پزشک خود روزانه ۳۰ تا ۶۰دقیقه فعالیت بدنی در روز داشته باشید. روزانه پیاده روی تند داشته باشید. دوچرخه سواری کنید. شنا کنید. برای این که بتوانید انگیزه خود را حفظ کنید توصیه آن است که به یک گروه ورزشی بپیوندید و از ورزش کردن خود لذت ببرید. جالب است بدانید که لازم نیست حتماً ۳۰ تا ۶۰ دقیقه ورزش را در یک قسمت انجام دهید. چنانچه بتوانید در ۳ تا۶ قسمت ۱۰ دقیقه ای ورزش کنید همچنان سطوح کلسترول خود را بهبود خواهید داد.
سیگارنکشید. چنانچه سیگاری هستید، سیگار را ترک کنید. ترک سیگار به افزایش سطحHDL کمک می کند. مزایای ترک سیگار تنهابه این مورد ختم نمی شود. تنها ۲۰ دقیقه بعد از ترک، فشار خون شما کاهش می یابد. بعد از ۲۴ ساعت ریسکحمله قلبی کاهش می یابد. بعد از یک سال ریسک بیماری قلبی به نصف زمانی می رسد که سیگاری بودید. بعد از ۱۵ سال ریسک بیماری قلبی در شما با فردی که هیچگاه سیگاری نبوده است برابری می کند.
مواد غذایی مکمل
ثابت شده است برخی محصولات طبیعی می توانند کلسترول خون را کاهش دهند و برخی دیگر تنها کمک کننده هستند. با صلاحدید پزشک خود می توانید از محصولات و مکمل های زیر استفاده کنید:
– کنگر
– جو
– سیر
– بتاسیتوسترول (در برخی مکمل های خوراکی یافت می شود)
– پسیلیوم (درغلاف و پوست دانه ها یافت می شود)
– سبوس جو (در جودوسر و جو کامل یافت می شود)
– سیتواستانول (در برخی مکمل های خوراکی یافت می شود)
راه های تقویت سیستم ایمنی بدن + ۵ نشانه ضعف
سیستم ایمنی، بدن ما را در برابر نفوذ عوامل آسیب رسان خارجی مانند ویروس ها، باکتری ها، انگل ها، مواد آلاینده، مواد سرطان زا ، سموم و قارچ ها مقاوم می سازد. این سیستم تشکیل شده از یک شبکه ی سلولی، بافت ها و ارگان هایی که با همکاری هم از بدن محافظت می کنند.
نشانه ی ضعف سیستم ایمنی و راههای تقویت آن
سیستم ایمنی بدن مکانیسمی است که از بدن در برابر ویروس ها، باکتری ها و هر نوع عامل بیماری زای دیگری محافظت می کند. گاهی بنا به دلایلی مانند تغذیه نامناسب، استرس و یا عفونت ها، اختلالاتی در عملکرد این سیستم ایجاد می شود. بدون شک تضعیف و اختلال در عملکرد سیستم دفاعی بدن با ارسال علائمی همراه است. در این مطلب به پنج علامت مشخص ضعف سیستم ایمنی اشاره کرده و روش هایی را برای تقویت آن بیان می کنیم.
از کجا بدانیم که سیستم ایمنی بدن ما ضعیف است؟
سیستم ایمنی، بدن ما را در برابر نفوذ عوامل آسیب رسان خارجی مانند ویروس ها، باکتری ها، انگل ها، مواد آلاینده، مواد سرطان زا ، سموم و قارچ ها مقاوم می سازد. این سیستم تشکیل شده از یک شبکه ی سلولی، بافت ها و ارگان هایی که با همکاری هم از بدن محافظت می کنند.
بدون شک می دانید که سلول های دفاعی بدن ما «لکوسیت ها» یا گلبول های سفید نام داشته و در «اندام های لنفاوی» قرار دارند. اگر به هر دلیل میزان گلبول های سفید خون پایین باشد، بیشتر در معرض عوامل مضر خارجی قرار می گیریم و بیشتر بیمار می شویم. بنابراین لازم است که پیام های ارسال شده توسط بدن را به خوبی شناسایی کرده و ضعف ها را جبران کنیم.
پیام های ضعف سیستم ایمنی بدن عبارتند از:
– خستگی
درست است که کار و تلاش زیاد ما را خسته می کند، اما اگر خستگی زیاد و مداومی را احساس می کنید و حتی زمانی که از خواب بیدار می شوید، بدون انرژی و خسته هستید، یا اگر با انجام ساده ترین و کوچک ترین کارها نیز خسته می شوید، می توان گفت سیستم ایمنی بدن تان ضعیف شده است.
– عفونت های مداوم
عفونت های ادراری، عفونت معده، لثه های قرمز و ملتهب، اسهال مداوم و غیره نشان می دهند که سیستم ایمنی بدن ما کارایی لازم را برای مقابله با عوامل خارجی ندارد. در واقع سیستم ایمنی نمی تواند از بدن در برابر ویروس ها و باکتری ها محافظت کند، لذا این مشکلات زود به زود بروز می کنند.
– سرماخوردگی، آنفلوانزا و گلودرد
چند بار در سال سرما می خورید؟ ماهی یک بار؟ آیا مدام گلودرد دارید؟ یا اینکه مدام دچار آنفلوانزا می شوید؟
بهتر است به پزشک مراجعه کنید و آزمایش خون دهید تا میزان گلبول های سفیدتان مشخص شود، چون تمام این علامت ها نشان می دهد سیستم ایمنی بدن تان درست کار نمی کند.
– آلرژی ها
برخی افراد بیشتر از واکنش های آلرژیک رنج می برند. به این دلیل که سیستم ایمنی بدن آنها نمی تواند راه ورود آلاینده ها، گردوغبار و عوامل محیطی آلرژی زا را مسدود کند. اگر به طور مداوم دچار حساسیت بیش از اندازه می شوید، احتمال دارد که سیستم ایمنی بدن شما ضعیف شده باشد.
– زخم هایی که بهبود نمی یابند
هر نوع زخم و جراحتی باید بعد از چند روز شروع به التیام و بهبودی کند. اگر حتی خراش های کوچک روی پوستتان میلی به بهبودی ندارند و یا زخمی که بر می دارید دیر جوش می خورد، یا عفونت یا التهاب و درد ایجاد می کند، احتمالا از ضعف سیستم ایمنی بدن رنج می برید. اگر چنین مشکلی دارید بهتر است با پزشک مشورت کنید.
چگونه سیستم ایمنی بدن تان را قوی تر کنید؟
– حواستان به تغذیه تان باشد
تغذیه ی سالم باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و ارتقای سلامتی بدن می شود. معمولا ما زمانی به تغذیه ی خود اهمیت می دهیم و غذاهای مقوی می خوریم که دچار بیماری شده باشیم.اما باید بدانید که لازم است در طول سال هر روز غذاهای سالم و متنوع میل کنید.تا جایی که می توانید مصرف میوه ها و سبزیجات را افزایش داده و پروتئین های کم چرب و مقدار کمی قند و چربی میل کنید. مرکبات سرشار از خواص مفید هستند. در نتیجه توصیه می کنیم از مصرف پرتقال، نارنگی، انگور، گوجه فرنگی، کیوی و غیره غافل نشوید.
– به میزان کافی بخوابید
خواب آرام باعث احیای سلول های بدن شده و سلامت سیستم ایمنی را ارتقا می دهد. همه ی ما برای تجدید قوا و کمک به عملکردهای حیاتی بدن نیاز به خواب کافی داریم. توجه داشته باشید که اینسومینا (بی خوابی) و نگرانی و استرس جزو دشمنان اصلی سلامتی بدن هستند.
– بهداشت شخصی تان را رعایت کنید
بدون شک خودتان می دانید رعایت بهداشت شخصی به چه معنایی است، اما صرفا جهت یادآوری توصیه می کنیم که قبل از صرف غذا و شروع آشپزی حتما دست هایتان را بشویید. زمانیکه از بیرون به منزل می رسید نیز همین کار را با دقت تمام انجام دهید. لازم است که حواستان به تمیزی مواد غذایی مصرفی تان باشد. قبل از آشپزی سبزیجات را با دقت بشویید. لازم هست که آنها را برای چند دقیقه در مخلوط آب و چند قطره مایع ظرفشویی بریزید تا در حد امکان از هر نوع آلودگی پاک شوند.
– قبل از خواب با دقت مسواک زده و نخ دندان بکشید.
تمام این کارهای کوچک و به ظاهر ساده باعث افزایش قدرت دفاعی بدن تان می شود.
– استرس تان را کنترل کنید
استرس فقط یک احساس ساده و گذرا نیست. استرس می تواند تبدیل به بیماری های مزمنی شود که مشکلات جدی به بار می آورند. فراموش نکنید زمانی که سموم در بدن تجمع می کنند، سیستم ایمنی ضعیف شده و در نتیجه بیمار می شوید. تمام تلاش تان را برای حفظ آرامش خود انجام دهید. زمان خاصی را به خودتان و استرس زدایی از روح تان اختصاص دهید. خواندن قرآن و دعا به شما کمک می کند که جسم و روح تان با نشاط بماند. اگر تصور می کنید خودتان نمی توانید استرس هایتان را کنترل کنید به پزشک مراجعه کنید تا روش های لازم را به شما یاد دهد.
گیاهان و ادویه هایی که خون را رقیق می کنند
خون رقیق برای بدن واجب است و در صورتی که خون غلیظ شود صدمات جبران ناپذیری را به قلب و عروق وارد می کند.
گیاهان یا ادویه مفید برای رقیق کردن خون عبارت است از:
دارچین: این ادویه رقیق کننده خون است و می تواند گردش خون را افزایش دهد.
شوید: اگر چه این گیاه به عنوان رقیق کننده چندان مطرح نیست اما مصرف زیاد آن همزمان با برخی داروها می تواند واکنش ایجاد کند.
سیر: قرن هاست که از این گیاه رقیق کننده خون به علت خاصیت درمانی که دارد، استفاده می شود. زمانی که سیر خام خورده می‌شود خون را رقیق کرده و در نتیجه جریان خون را تسهیل میکند. همچنین با تولید اکسید نیتریک، به گشادی رگ های خونی و حل شدن لخته های خون کمک میکند.
ریشه شیرین بیان: این گیاه نیز رقیق کننده خون است.
جینکوبیلوبا: جینکوبیلوبا علاوه بر افزایش گردش خون، مانع از لخته شدن خون می شود.
زنجبیل: اگر چه از این گیاه بیشتر برای رفع حالت تهوع استفاده می شود اما رقیق کننده قوی خون نیز به حساب می آید.
چای کوهی: این گیاه در صورت مصرف با برخی داروها به حد خطرناکی باعث رقیق شدن خون می شود.
چای سبز: ترکیب EGCG چای سبز غلظت خون را رقیق و ثابت نگه می‌دارد و دیواره رگ‌ها نرم و انعطاف پذیر، عروق باز و جریان گردش خون منظم می شود.
میزان غلظت خون برای حفظ سلامت اهمیت دارد. اگر خون به آسانی لخته شود ناراحتی‌هایی مانند حمله قلبی را به وجود می آورد و در صورت لخته نشدن خون، ناراحتی‌هایی مانند مشاهده خون در ادرار، خون دماغ، خون ریزی شدید در دوران قاعدگی را به همراه دارد. اگر خون به اندازه کافی لخته نشود و فرد نیاز به عمل پیدا کند یا در حادثه‌ای مجروح شود، با از دست دادن خون بیش از حد با مشکل جدی رو به رو خواهد شد.
یک نوع رقیق کننده خون، ماده ای به نام سالیسیلات (Salicylates) است که مانع جذب ویتامین K در بدن می شود. ویتامین K نقش مهمی در لخته شدن خون در بدن دارد. یکی از معروف‌ترین رقیق کننده‌های خون آسپرین است اما بیشتر مواد غذایی مانند طعم‌دهنده‌ها و مواد نگهدارنده نقش سالیسیلات را دارند. مواد غذایی که سرشار از این ماده است شامل ادویه، میوه، میوه خشک، میوه مغزدار، مواد طعم‌دهنده و نگهدارنده است.
گیاهان و ادویه‌های سرشار از سالیسیلات
* پودر کالری
* پودر فلفل قرمز
* زنجبیل
* دارچین
* شوید
* آویشن
* مرزنگوش
* زردچوبه
* شیرین بیان
* کلم
* نعناع
* سیر
* پیاز
* روغن زیتون
* کلم بروکلی
* گلم کلم
* کاهو
میوه های سرشار از سالیسیلات
* کشمش
* آلو
* گیلاس
* زغال اخته
* انگور
* توت فرنگی
* نارنگی
* پرتقال
مواد دیگری که سالیسیلات دارند عبارتند از:
* آدامس
* عسل
* سرکه
اسید چرب امگا ۳ موجود در ماهی چرب و ویتامین E رقیق کننده طبیعی خون است.
منابع خوب ویتامین E عبارتند از:
* بادام درختی
* گردو
* فندق
* بادام زمینی
* پسته
* روغن ذرت
* روغن بادام زمینی
* روغن آفتاب گردان
* روغن نخل
* روغن کنجد
* نخود
* عدس
* برنج
* گندم
* لوبیا
* جو
باید توجه داشته باشید که هر فردی نیاز به غذاهای رقیق کننده خون ندارد به عنوان مثال افرادی که داروهای ضد لخته شدن مصرف می‌کنند، نباید از این نوع مواد غذایی زیاد استفاده کنند زیرا که می‌تواند به فرد آسیب جدی برساند. قانون مهمی که باید برای رقیق کردن خون به آن توجه کرد، کاهش مصرف پروتئین حیوانی و چربی است.
گیاهان و ادویه های متعددی وجود دارند که باعث رقیق شدن خون می شوند. در واقع بسیاری از مواد غذایی که مردم مصرف می‌کنند، حاوی ماده رقیق کننده خون است. همان طور که گفته شد مواد غذایی حاوی سالیسیلات، اسید چرب امگا۳، میزان بالای ویتامین E و آنتی بیوتیک ها رقیق کننده طبیعی خون به حساب می آیند.
البته اگر داروی رقیق کننده خون مصرف می‌کنید، بهتر است قبل از مصرف هر نوع گیاه یا ادویه برای رقیق کردن خون، با پزشک مشورت کنید. اگر قرار است عمل شوید، جراح را از داروهایی که مصرف می کنید، آگاه کنید. زیرا در بیشتر موارد مصرف هر نوع دارو یا گیاه یا ادویه دارویی را ٢ هفته قبل از جراحی باید متوقف کرد.