مهمترین دلایل پنهانی چاق شدن را بشناسید
گر غذایتان زیاد است و تحرک‌تان کم، نباید از چاق شدن‌تان تعجب کنید. اما اگر غذای چندانی نمی‌خورید و تحرک‌تان هم چندان کم نیست، حق دارید اگر از افزایش وزنتان یکه بخورید… پزشکان می‌گویند به‌جز تغذیه، توارث و تحرک، علل دیگری نیز می‌توانند در افزایش وزن ما نقش داشته باشند. در این مطلب نگاهی انداخته‌ایم به برخی از مهمترین دلایل پنهان چاقی که در ادامه مطلب خواهید خواند.
کم‌خوابی
اگر تا دیر وقت بیدار بمانید، احتمال بیشتری وجود دارد كه آخر شب به غذا خوردن روی بیاورید و به این ترتیب میزان کالری دریافتی‌تان افزایش می‌یابد. از طرفی تغییرات در میزان هورمون‌ها در این وضعیت باعث افزایش احساس گرسنگی و اشتها میشود و دیرتر احساس سیری خواهید كرد.
یائسگی
بیشتر زنان نزدیک به زمان یائسگی مقداری وزن اضافه می‌کنند، اما احتمالا کاهش هورمون‌‌های جنسی علت این افزایش وزن نیست بلكه با بالا رفتن سن، سوخت‌وساز در بدن کند میشود و کالری کمتری می‌سوزد. از طرفی تغییرات در شیوه زندگی (مانند تحرك كمتر) نیز ممکن است در این افزایش وزن دخیل باشد اما جایی که در آن چربی در بدن تجمع پیدا میکند، ممکن است به یائسگی مربوط باشد. در یائسگی، چربی بیشتر اطراف کمر جمع میشود، نه در ران‌ها و لگن.
تخمدان پلی‌كیستیك
نشانگان تخمدان پلی‌كیستیك یک مشکل هورمونی رایج در زنان در سنین باروری است. در بیشتر زنان دچار این نشانگان، کیست‌های کوچک بسیار در تخمدان‌ها رشد میکند. این عارضه باعث از بین رفتن تعادل هورمونی میشود و بر چرخه قاعدگی تاثیر می‌گذارد و ممکن است پرمویی و آکنه ایجاد کند. خانم‌های دچار این عارضه نسبت به انسولین مقاوم هستند كه باعث افزایش وزن میشود و چربی اضافی در شکم آنها تجمع پیدا میکند. چاقی شکمی مبتلایان را در معرض خطر ابتلا به بیماری قلبی قرار می‌دهد.
ترک سیگار
افرادی که سیگار را ترک می‌کنند به‌طور میانگین کمتر از 4.5 کیلوگرم وزن اضافه می‌کنند زیرا با حذف نیكوتین چند اتفاق می‌افتد:
– فرد احساس گرسنگی بیشتری میکند و غذای بیشتری می‌خورد که این احساس گرسنگی ممکن است پس از چند هفته برطرف شود.
– بدون اینکه میزان کالری دریافتی کم شده باشد، سوخت‌وساز کند میشود.
– غذاها برای فرد خوشمزه‌تر به‌نظر می‌رسند که ممکن است به پرخوری بینجامد.
– فرد به خوردن غذاهای حاضری پرچربی و پرقند روی می‌آورد.
کم‌کاری تیرویید
اگر تیرویید (غده پروانه‌ای شکلی که جلوی گردن قرار دارد)، به اندازه کافی هورمون تیروییدی تولید نکند، احتمالا احساس خستگی، ضعف و سرما خواهید کرد و اضافه وزن پیدا می‌کنید. اگر هورمون تیرویید کافی نباشد، سوخت‌وساز در بدن کند میشود و احتمال بالا رفتن وزن افزایش پیدا میکند. حتی اگر کارکرد تیرویید در حد پایینی دامنه طبیعی باشد، ممکن است افزایش وزن به‌وجود آید. معمولا درمان کم‌کاری تیرویید باعث از بین رفتن این اضافه وزن خواهد شد.
داروهای کورتونی
داروهای ضدالتهابی استروییدی (داروهای کورتونی) مانند پردنیزولون به دلیل اثرشان در افزایش وزن مشهور هستند. تجمع مایع در بدن و افزایش اشتها دلایل اصلی افزایش وزن با مصرف این داروهاست، اما این عارضه جانبی آنها به دوز دارو و مدت زمان مصرف بستگی دارد. در برخی مصرف‌کنندگان داروهای استروییدی به‌طور گذرا چربی‌های بدن جابجا و در مناطقی مانند صورت، پشت گردن و شکم جمع میشود.
قرص‌های ضدبارداری
برخلاف عقیده رایج، قرص‌های ضدبارداری ترکیبی (استروژن و پروژسترون) باعث افزایش وزن در درازمدت نمی‌شوند. گاهی برخی از زنانی که قرص‌های ترکیبی مصرف می‌کنند، مقداری اضافه وزن پیدا می‌کنند اما این افزایش وزن به تجمع مایع در بدن مربوط می شود و معمولا کوتاه مدت است. اگر هنوز هم در این‌باره نگران هستید، با پزشکتان مشورت کنید.
کوشینگ
افزایش وزن، علامت شایع نشانگان کوشینگ است. نشانگان کوشینگ گاهی به دلیل مصرف داروهای استروییدی برای بیماری‌هایی مانند آسم، آرتریت یا لوپوس بروز می‌كند. همچنین این نشانگان ممکن است در نتیجه تولید بیش از حد هورمون کورتیزول به‌وسیله غده فوق‌کلیه یا به توموری مربوط باشد که این هورمون را می‌سازد. تجمع چربی به این دلیل بیش از همه در صورت، گردن، بخش بالایی پشت و دور کمر خواهد بود.
بعضی داروهای اعصاب
یک عارضه جانبی برخی از داروهای ضدافسردگی، افزایش وزن است، بنابراین اگر فکر می‌کنید داروی ضدافسردگی‌تان باعث چاقی‌تان شده، با پزشك درباره تغییر برنامه درمانی مشورت کنید اما هرگز خودسرانه داروهایتان را تغییر ندهید. برخی افراد هم پس از مدتی مصرف داروی ضدافسردگی، به علت اینکه حالشان بهتر و اشتهایشان بیشتر میشود، وزن اضافه می‌کنند. خود افسردگی نیز ممکن است باعث تغییرات وزن شود.
از میان داروهای اعصاب و روان، برخی داروهای دیگر نیز افزایش وزن را به دنبال دارند؛ مثلا داروهای ضدروان‌پریشی که برای درمان اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی به‌کار می‌روند و همین‌طور داروهای ضدمیگرن، ضدتشنج، ضدفشارخون و ضددیابت.
استرس
در زمان استرس میزان ترشح کورتیزول یا «هورمون استرس» در بدن افزایش می‌یابد و اشتها را زیاد میکند. علاوه بر این ممکن است برای تسکین خودتان هنگام استرس به خوردن غذاهای پرکالری روی بیاورید. ترکیب این دو عامل زمینه را برای افزایش وزن فراهم می‌كند.
پنج قاعده دارویی
اگر مصرف داروی خاصی باعث افزایش وزنتان شده است، به قواعد زیر توجه داشته باشید:
قاعده اول: بدون مشاوره با پزشك مصرف هیچ دارویی را قطع نکنید زیرا این دارو ممکن است برای حفظ سلامت ضروری باشد.
قاعده دوم: خودتان را با دیگر افرادی که همین دارو را مصرف می‌کنند، مقایسه نکنید. عوارض جانبی یک دارو در همه افراد به یک شکل ظهور نمی‌کند. اگر دارویی باعث افزایش وزن در فردی شده باشد، لزوما این اثر را در شما ندارد. با پزشكتان در این باره مشورت کنید.
قاعده سوم: اگر افزایش وزن شما ناشی از تجمع مایع در بدن بود، نگران نباشید زیرا این افزایش وزن دائمی نیست. هنگامی که مصرف دارو را به پایان برسانید یا بیماری‌تان کنترل شود، پف‌کردگی ناشی از تجمع مایع فروکش میکند. در طول این مدت از یک رژیم غذایی کم‌نمک پیروی کنید.
قاعده چهارم: با پزشك درباره داروی دیگری که به عنوان جایگزین می‌توانید مصرف کنید، مشورت کنید. در بسیاری از موارد پزشکتان می‌تواند داروی دیگری را برای شما تجویز کند که این عارضه جانبی را نداشته باشد.
قاعده پنجم: اگر افزایش وزنتان ناشی از کاهش میزان سوخت‌وساز در بدن به علت یک بیماری یا مصرف داروست، باید سعی کنید با ورزش سرعت سوخت‌وساز را بالا ببرید.
تفاوت سوزش سر دل با حملات قلبی را جدی بگیرید
وقتی تازه غذای مطبوعی خورده‌اید و راحت کنار تلویزیون دراز کشیده‌اید ناگهان در قسمت بالای شکم، پشت استخوان جناق سینه احساس سوزش نا خوشایندی می‌کنید. این حالت ممکن است طوری باشد که احساس کنید قفسه سینه شما در آتش می‌سوزد. سوزش و درد ممکن است از پایین مری به طرف بالا حرکت کند و حتی تا گلو هم برسد. در نتیجه ممکن است مزه ناخوشایند و ترشی را در دهان حس کنید و احساس کنید نزدیک است که غذا دوباره وارد دهان شما شود.
سوزش سر دل ناشی از ریفلاکس اسید معده به مری و درد قفسه سینه ناشی از حمله قلبی، دو بیماری کاملا متفاوت با هم هستند، اما علائم و نشانه های شبیه به هم دارند، طوری که گاهی تشخیص این دو از هم دشوار خواهد بود. این مساله جدا مهم و گاهی خطرناک است!
قطعا شما برای یکبار هم که شده تجربه سوزش سر دل را داشته اید، مخصوصا بعد از مصرف یک وعده غذایی سنگین. اما مشکل آنجاست که این علامت درست شبیه علامت حملات قلبی در مبتلایان به بیماری های قلبی است و خیلی وقت ها مخصوصا در کسی که علاوه بر بیماری قلبی، به بیماری ریفلاکس اسید معده هم مبتلاست، می تواند باعث نادیده گرفتن علامت حملات قلبی شود و این مساله خطرناک است. اما دانستن تفاوت ها و علامت های دقیق این بیماری ها می تواند در خیلی وقت ها از مرگ پیشگیری کند. در این جا می خواهیم این تفاوت ها و علامت ها را به شما بگوییم.
سوزش سر دل چیست؟
سوزش سر دل علامت بیماری بسیار شایعی به نام GERD یا ریفلاکس (برگشت) اسید معده به مری است. در حالت عادی اسید ترشح شده از معده، بعد از مخلوط شدن با مواد غذایی به سمت پایین یعنی روده کوچک حرکت می کند. از طرفی دریچه ای محکمی که بین مری و معده وجود دارد مانع برگشت این اسید به سمت بالا می شود. اما در بیماری GERD که علت های متعددی هم دارد، در اثر کاهش انقباض عضلات این دریچه، اسید معده به سمت مری حرکت کرده و به دیواره های آن آسیب می زند و نتیجه همان درد و سوزشی است که به آن سوزش سر دل می گوییم.
علامت های این بیماری از قرار زیر هستند:
– احساس درد و سوزش در پشت جناغ سینه که معمولا طی نیم تا یک ساعت بعد از مصرف وعده غذایی ایجاد می شود و برای چند دقیقه تا چند ساعت با فرد می ماند.
– درد قفسه سینه که مخصوصا بعد از دراز کشیدن و یا غذا خوردن ایجاد می شود. فراموش نکنید که علت این درد قفسه سینه هرچه که باشد، باید سریعا به پزشک مراجعه شود.
– سوزش گلو، احساس سوزش و یا طعم اسیدی در دهان و انتهای حلق
– مشکل در بلع غذا
– احساس چسبیدن غذا در وسط قفسه سینه و یا گلو
– سرفه های مکرر، صاف کردن گلو و خشن شدن صدا در طولانی مدت
حمله قلبی معمولا تعریق شدید را به همراه داد، علامتی که در سوزش سر دل اصلا شایع نیست
حملات قلبی
حمله قلبی به یکباره اتفاق نمی افتد، بلکه همراه با علائم متعددی است که طی روزها و هفته ها خود را نشان می دهد، اما اغلب افراد به آن بی توجه هستند. علائم حمله قلبی در زنان و مردان متفاوت است. بررسی ها نشان می دهد 95 درصد زنانی که دچار حمله شده بودند، هفته ها و ماه ها قبل از آن علائمی غیر از درد قفسه سینه را تجربه کرده بودند. اما یکی از علائم سکته قلبی، شروع درد قفسه سینه است که این درد قفسه سینه می‌تواند مختلف باشد. این درد خیلی وقت ها به صورت درد و سوزش زیر جناق سینه تظاهر می کند. اما برخی اوقات این درد به گردن و دست‌ها بویژه دست چپ و گاهی همزمان در هر دو دست و کتف و شانه ها نیز گسترش پیدا می کند.
در مواردی که فرد دچار سکته قلبی میشود، درد 20 دقیقه طول می‌کشد و گستره درد ممکن است به صورت سنگینی یا خنجری یا احساس فشردگی در قفسه سینه خود را نشان دهد. این دردها معمولا با سایر علائمی همچون تعریق شدید و احساس سردی در تمام نقاط بدن که ناشی از تحریک قوه سمپاتیک است، همراه می‌باشد. در این موارد همچنین افراد دچار احساس ترس، نگرانی و بی قراری، تپش قلب و افت فشار خون و گاهی نیز افزایش فشار خون می‌شوند.
برای تشخیص سوزش سر دل از سکته قلبی در ابتدا باید پنج سئوال را برای خودتان جواب دهید:
- این درد چه نوع دردی است؟
همانطور که گفتیم درد ناشی از سوزش سر دل، دردی سوزناک و در زیر سینه و دنده ها است. این سوزش می تواند به سمت گلو نیز پیش برود و با دراز کشیدن و بلند کردن اجسام سنگین نیز بدتر می شود. در حالیکه درد ناشی از حمله قلبی باعث احساس فشار در مرکز سینه می شود که به طور ناگهانی و بسیار شدید است.
احساس سیری و سنگینی هم معمولا با آن همراه می شود و خیلی وقت ها احساس تنگی نفس به فرد دست می دهد.
این درد می تواند به بازوها، شانه ها و یا گردن سرایت کند و این اتفاقی است که خیلی کم در سوزش سردل می افتد.
- چه علامت های دیگری به همراه این درد دارید؟
سوزش سر دل معمولا با احساس طعم ترشی در انتهای دهان همراه است که از ریفلاکس اسید معده به مری ناشی می شود.
حمله قلبی معمولا تعریق شدید را به همراه داد، علامتی که در سوزش سر دل اصلا شایع نیست. همچنین احساس سبکی سر، تهوع، تنگی نفس و نیز تپش قلب دارید.
سوزش سر دل معمولا به آنتی اسید ها پاسخ می دهد، در حالی که درد قفسه سینه ناشی از حملات قلبی هیچ واکنشی به آنتی اسید ها نمی دهد.
- چه چیزی باعث شروع این درد شده است؟
سوزش سر دل ناشی از ریفلاکس اسید معده، معمولا طی 30 تا 45 دقیقه بعد از مصرف وعده غذایی ایجاد می شود، مخصوصا وعده های غذایی سنگین و پر حجم و در صورت دراز کشیدن و خوابیدن بعد از مصرف غذا تشدید می شود. غذاهای چرب معمولا متهم ردیف اول در برنامه غذایی اند.
غذاهای اسیدی، غذاهای ادویه ای و غذاهایی که حاوی کافئین هستند، قدرت بالایی در تحریک این عارضه گوارشی دارند.
سکته قلبی معمولا بعد از فعالیت های بدنی سنگین ایجاد می شود. لازم نیست این فعالیت شدید، در حد بلند کردن یک جسم سنگین و یا دویدن باشد. آستانه تحمل افراد برای این فعالیت ها معمولا متفاوت است.
فعالیتی برای فرد سنگین است که باعث افزایش یکدفعه ای در فشار خون شود. این افزایش فشار خون حتی می تواند ناشی از استرس و هیجان باشد. برای مثال مطالعات بسیاری نشان داده اند که شیوع حملات قلبی در طی فصل تابستان و تعطیلات که افراد به تفریح و مسافرت می روند، بیشتر است.
- این درد چه مدتی ادامه پیدا می کند؟
سوزش سر دل ناشی از GERD معمولا طی 5 تا 10 دقیقه از بین می رود. اما حمله قلبی بیشتر طول می کشد و ممکن است ساعتی بعد بازگردد.
- چه اقداماتی این درد را بهبود می دهد؟
سوزش سر دل معمولا به آنتی اسید ها پاسخ می دهد، در حالیکه درد قفسه سینه ناشی از حملات قلبی هیچ واکنشی به آنتی اسید ها نمی دهد، بلکه با قرص های قلبی آرام می گیرد.
اما فراموش نکنید حتی زمانی که شما هیچ سابقه ای از بیماری های قلبی هم نداشته باشید، با تجربه سوزش سر دل و علائم گفته شده باید به پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که شما تجربه حمله قلبی داشته باشید، نادیده گرفتن این علامت ها و ربط دادن غلط آن به سوزش سر دل ناشی از ریفلاکس می تواند واقعا تهدیدکننده زندگی باشد.
پزشک با بررسی علائم بیماری، تاریخچه بیماری و بررسی داروهای مصرفی به راحتی قادر خواهد بود بیماری اصلی شما را تشخیص دهد و بهترین راهکار درمانی را برای شما در پیش بگیرد.
برای از بین بردن زمینه های سوزش سر دل ناشی از ریفلاکس اسید معده به مری سعی کنید از غذاها و نوشیدنی‌هایی كه باعث ترشح زیاد اسید می‌شوند پرهیز كنید، از جمله غذاهای پر ادویه، قهوه، آب میوه ترش، یا الكل. خوردن شكلات باید كنار گذاشته شود و مصرف غذاهای چرب نیز محدود شود.
آموزش کمک‌های اولیه به مصدومین اسید پاشی
چیزی که بیشتر مردم و رسانه‌ها فراموش کرده‌اند این است که دانش توده مردم برای کمک‌های اولیه بسیار پایین و در موارد زیادی نادرست است.
به شهادت پدر این مصدوم، بعد از مصدومیت دختر، می‌شد کمک‌هایی سریعا به ایشان انجام شود که از شدت آسیب بکاهد.
دو عامل باعث نرسیدن کمک به موقع به این دختر شد:
– نگرانی اطرفیان، سرنشینان خودروهای عبوری و رهگذرها از حادثه. آنها در دقایق اول گیج بودند و نمی‌دانستند چه رخ داده است. پس از آن هم، نمی‌دانستند که چه باید بکنند و در یک مورد هم مرتکب اشتباه شدند. ضمن اینکه متأسفانه در ایران ترس همیشگی از کمک به مصدومین و دردسرهای متعاقب آن وجود دارد.
پس در این ایمیل خیلی مختصر و ساده، در مورد سوختگی‌های شیمیایی صحبت می‌کنید و بعد از خواندن مطلب تصدیق می‌کنید که اتفاقا کمک‌های اولیه پیچیدگی خاصی ندارد.
گروه هدف و کسانی که این مطلب را باید بخوانند:
همه شما!
سوختگی‌های شیمیایی ممکن است برای هر کسی رخ بدهند. تصور نکنید که شما یا عزیز شما باید فرد بداقبالی باشد که قربانی خیره‌سری یک انتقام‌بگیر باید بشود.
– تعداد موارد سوختگی با اسید باتری بسیار فراوان است.
– سوختگی با مواد مواد شوینده و جرم‌زدا که در خانه‌های زیاد استفاده می‌شوند.
– سوختگی با مواد شیمیایی در آزمایشگاه‌ها
– سوختگی با مواد شیمیایی در کارخانه‌ها و کارگاه‌ها
– حتی سوختگی با مواد سفیدکننده دندان و کلر آب استخر!
پس می‌بینید که شما به عنوان یک بانوی خانه‌دار یا یک دانشجوی رشته شیمی یا کارگر هم تا حدی باید از مسئله اطلاع داشته باشید.
ماهیت ماده ایجادکننده سوختگی شیمیایی: سوختگی ممکن است با اسید، باز، مواد خورنده، کسیدکننده، حلال‌ها یا حتی تسلیحات شیمیایی مثلا گاز خردل یا عوامل تاول‌زا مثل فسژن رخ بدهند.
ph ماده، مقدار آن، مدت تماس بدن با آن، وسعت پوست درگیر و نقطه‌ای که دچار مصدومیت شده، عوامل تعیین‌کننده در میزان آسیب و شدت آن هستند. سوختگی‌های قلیایی خطرناک‌تر از سوختگی‌های اسیدی هستند و بیشتر در بدن نفوذ می‌کنند.
سوختگی با موادشیمیایی همیشه پوستی و سطحی نیست و ممکن است مخاط سیستم تنفسی، دهان و دستگاه گوارش به خاطر برخورد اشتنشاقی یا خوراکی با موارد شیمیایی (مثلا به خاطر خودکشی) به شدت آسیب ببینید.
چه باید کرد؟
۱- مصدوم ممکن است کاملا ناآرام و مشوش باشد. او ممکن است به خاطر از دست رفتن بینایی، اصلا شما را نبیند و تصور کند که شما همان فرد آسیب‌رسان هستید، سعی کنید با عبارات یآرامش‌بخش و واضح به او اطمینان بدهید. به او اعلام کنید که قصد یاری‌اش را دارید و حتما به او بگویید که چه می‌خواهید بکنید.
۲- در حد امکان عامل آسیب‌رسان را از بدن بیمار دور کنید. ممکن است در کارگاه‌ها پودر فشرده قلیا روی بدن مصدوم ریخته باشد، در این صورت قبل از هر کاری باید پودر را از بدن مصدوم بزدایید.
۳- آب و فقط آب!
خمیردندان، جوش شیرین، پانسمان کردن را فراموش کنید. آب را به بدن بیمار برسانید. نیازی نیست که شما در خارج بیمارستان از سرم شستشو استفاده کنید. آب معدنی، آبی که برای ریختن در رادیاتور حمل می‌کنید، می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد.
اگر دسترسی به جریان آب لوله‌کشی شیر دارید، جریان ملایم آب را روی سطح بدن بیمار برقرار کنید. در غیر آن صورت با همان ظرف آب خودتان جریانی ملایم و مداوم را برقرار کنید. بیمار باید حدود ۳۰ دقیقه با این آب شستشو شود. لازم نیست که با دست روی محل دچار آسیب بکشید.
همزمان به اورژانس اطلاع بدهید و تا پیش از آمدن آمبولانس، کار را متوقف نکنید. حتی اگر سوختگی به نظر خودتان و مصدوم جزئی باشد، همچنان به کارتان ادامه بدهید.
در مورد سوختگی چشم، بهترین و ساده‌ترین نوع شستشو آن است که شخص، چشمش را در ظرف آبی بنهد و باز و بسته کند.
۴- لباس و زیورآلات بیمار را از تنش خارج کنید
لباس‌های آغشته به مواد شیمیایی همه زحمات شما را به باد می‌دهند. شما از یک سو بیمار را شسشتو می‌دهید و از سوی دیگر، اسید یا باز کم کم دوباره روی بدن بیمار نشت می‌کنند.
نکته: در حادثه اصفهان یکی از اشتباهات، نشاندن مصدوم روی صندلی آغشته به اسید خودرویش بود تا به بیمارستان رسانده شود. که همین کار بر وسعت مناطق سوختگی افزود.
۵- به یاد داشته باشید که مصدوم ممکن است همیشه آسیب خالص سوختگی شیمیایی نداشته باشد. مثلا ممکن است کسی راننده یک محموله مواد شیمیایی باشد و بعد از واژگونی هم دچار سوختگی شیمیایی شود و هم آسیب‌های دیگری مثل خونریزی، شکستگی، آسیب ستون‌مهره‌ها. یا ممکن است محفظه یک ماده شیمیایی در کارگاهی منفجر شود و کارگر مصدومیت‌های همراه دیگر هم داشته باشد.
در این صورت علاوه بر اقدامات بالا، شما باید شیوه‌های ابتدایی برخورد با یک مصدوم را هم بلد باشید که در فرصتی دیگر در مورد آن توضیح خواهم داد.
۶- همین اقدامات ساده بالا، بیشتر مواقع مهم‌تر از همه کارهای پیشرفته‌ای هستند که در بیمارستان‌ها ممکن است برای بیمار انجام شوند.
پانسمان، دبردیمان، تزریق مسکن، آنتی‌بیوتیک، واکسن کزار، ارزیابی حدت بینایی، ارزیابی نوع ماده سوزاننده، محاسبه وسعت سوختگی و میزان تجویز سرم، ارزیابی همولیز یا هموگلوبینوری و هایپوکلسمی و جراحی‌های ترمیمی را به پزشکان واگذار کنید.
چیز مهم واکنش منطقی، خونسردانه، سریع شما در لحظات و دقایق اولیه بروز حادثه است.
پیشگیری‌های فردی
اما مثل همیشه پیشگیری مهم‌تر از درمان است.
– مواد شیمیایی را از دسترس کودکان دور نگه دارید و در محل مناسب نگهداری کنید.
– مواد شیمیایی باید در جایی نگهداری شوند که تهویه مناسبی دارند.
– برچسب درست و واضح روی ظرف‌های مواد شیمیایی بزنید.
– تا جایی که ممکن است بی‌جهت از مواد شیمیایی استفاده نکنید. مثلا موردی که زیاد مشاهده میشود مخلوط کردن سفیدکننده و جرم‌زداها برای تمیز کردن سرویس‌ها و حمام‌ها، آن هم بدون ماسک و با پنجره بسته است.
– ازلباس و دستکش و عینک‌های محافظ چشم در هنگام استفاده از مواد شیمیایی استفاده کنید.
پیشگیری‌های اجتماعی
– از کودکی، فرزندان خود را کینه‌توزی نهی کنید.
– شیوه‌های کنترل خشم و پرهیز از رفتارهای تکانه‌ای را بیاموزید و اگر نمی‌دانید به مشاورهای مناسب یا روانپزشک‌ها مراجعه کنید.
– هرگز سعی نکنید که بیشتر از حد آستانه، کسی را به خشم آورید.
– در صورتی که با تهدید کسی مواجه شدید حتما به والدین و نیروی انتظامی اطلاع بدهید.
– در مورد مواد شیمیایی مناسب است که قوانینی سخت و جدی برای حمل بامجوز آنها وضع شود و هر شخصی قادر به دسترسی و خرید آنها نباشد. مجوزها باید توسط ارگان‌ها مسئول به صورت مرتب کنترل شوند و با متخلفان به شدت برخورد شود.
– رسانه‌های جمعی باید روی شیوه‌های برخورد مناسب با مصدوم و نیز پیشگیری در سطح فردی و اجتماعی تمرکز کنند و آموزش مناسبی به مردم بدهند.
– و برخوردهای قانونی با عوامل اسیدپاش یا کسانی که در کنترل ایمنی کارگاه‌ها و یا حمل مواد شیمیایی کاهلی کرده‌اند.