تغذیه رنگین کمانی با این رنگ های زندگی
زمانی که در حال نوش جان کردن میوه یا سبزی خوش رنگ و لعابی بوده اید چقدر به رنگ آن توجه کرده اید؟ مثلا از خودتان پرسیده اید سیب سرخی که رنگ زیبایش هر کسی را به خوردن آن برانگیخته می کند، چه ویژگی های تغذیه ای دارد یا پرتقال توسرخ یا نارنجی رنگی که آدم را یاد رنگ زیبای خورشید دم غروب می اندازد، اصلا چرا این رنگی و این رنگ بیانگر چه ویژگی های تغذیه ای است؟ و اصلا چرا متخصصان تغذیه تنوع غذایی را پیشنهاد کرده و
معتقدند بهترین رژیم غذایی، برنامه ای است که تنوع غذایی در آن رعایت شده باشد؟ همین حالا جواب همه این سوال ها را می خوانید.
رعایت تنوع غذایی بهترین الگوی تغذیه ای است. به این دلیل که ترکیبات غذایی لازم در اختیار بدن قرار می گیرد. انتخاب و مصرف انواع میوه و سبزی نیز از این قاعده مستثنی نیست. به این معنی که با خوردن میوه ها و سبزی های مختلف نیاز بدن به انواع ترکیب های ضروری تامین می شود، اما با آگاهی از ترکیب هر یک از میوه ها و سبزی ها می توانید برنامه متنوعی داشته باشید. یکی از راه های شناخت ویژگی های تغذیه ای میوه ها و سبزی ها، رنگ آنهاست. در علم تغذیه رعایت تنوع غذایی از روی رنگ مواد غذایی به “تغذیه رنگین کمانی” معروف است. به همین دلیل رنگ های اصلی موادغذایی را به هفت رنگ اصلی تقسیم بندی می کنند.
هر رنگ، یک نشانه
هر رنگ، بیانگر ویژگی خاصی در خوراکی هاست، اما همه رنگ ها نشانه وجود نوعی آنتی اکسیدان در خوراکی مورد نظر است. در واقع هر یک از رنگ ها متعلق به نوعی آنتی اکسیدان است. اگر یادتان رفته، یادآوری کنیم که آنتی اکسیدان ها اصلی ترین عوامل از بین برنده رادیکال های آزاد (از عوامل اصلی ابتلا به سرطان) هستند. بنابراین با رعایت تنوع رنگی در مصرف میوه ها انواع آنتی اکسیدان ها را دریافت خواهید کرد، اما هر رنگ ویژگی خاصی دارد و در پس رنگ هر یک از میوه ها، یک دنیا حرف ناگفته نهفته است.
بنفش، دوست قلب
اولین رنگ این رنگین کمان غذایی، رنگ بنفش است. طیف این رنگ را آبی ـ بنفش در نظر می گیرند. بنابراین از انگور سیاه تا بلوبری در این گروه قرار می گیرند. خوراکـی های آبی ـ بنفش حاوی آنتی اکسیدان آنتوسیانین هستند. هر چه رنگ میوه تیره تر باشد، میزان آنتوسیانین آن بیشتر است.
ویژگی رنگ: آنتوسیانین مانع لخته شدن خون می شود. بنابراین مصرف میوه های آبی ـ بنفش باعث جلوگیری از ابتلا به بیماری های قلبی و سکته قلبی و مغزی می شود علاوه بر این که به کنترل فشار خون نیز کمک می کند. ویژگی آنتی اکسیدانی این گروه از میوه ها در رتبه نخست قرار دارد.
خوراکی ها: بادمجان با پوست، شاتوت، انگور سیاه و بنفش، آلو بخارا، گوجه برقانی، کشمش پلویی و انار با رنگ تیره مایل به سیاه.
سبز؛ قاتل سرطان
این رنگ، رنگ طبیعت است و بسیاری از میوه ها و سبزی ها اصالت شان را حفظ کرده و سبز هستند. دلیل این رنگ سبز وجود آنتی اکسیدانی به نام ایزوتیکوسیانات است. میوه های سبزرنگی مانند کلم و کلم بروکلی که به آنها گیاهان چلیپایی می گویند حاوی دو نوع آنتی اکسیدان دیگر یعنی فیتوکمیکال و ایزوتیکوسیانات هستند. این دو ترکیب به طور خاص باعث از بین رفتن رادیکال های آزاد می شوند.
ویژگی رنگ: آنتی اکسیدان ایزوتیکوسیانات به تصفیه بهتر خون کمک می کند. هرچه میزان این آنتی اکسیدان در بدن بیشتر باشد،کبد بهتر فعالیت کرده و خون بهتر تصفیه می شود. علاوه براین میوه های سبزرنگ حاوی ویتامین K، پتاسیم، اسید فولیک، بتاکاروتن و اسیدچرب امگا۳ هستند. ویتامین K برای انعقاد مناسب خون ضروری است. پتاسیم موجود در موادغذایی باعث کنترل میزان فشار خون می شود. علاوه بر این که وجود پتاسیم مانع ابتلا به سرطان بویژه سرطان کولون وخون می شود. اسیدفولیک یکی از مهم ترین ترکیبات برای جلوگیری از ابتلا به کم خونی است.
خوراکی ها: کلم برگ، کلم بروکلی، کلم بروکسل، هندوانه ابوجهل، انواع سبزی ها، خیار و کدو
زرد ـ سبز، دوست چشم
میوه هاو سبزی هایی که طیف رنگی شان مخلوط رنگ زرد و سبز است حاوی آنتی اکسیدان دیگری به نام لوتئین هستند. در این میوه ها و سبزی ها رنگ سبز و زرد در کنار هم قرار دارند و گاهی یکی از رنگ ها بر دیگری غلبه می کند؛ اما یکی از رنگ ها کاملا از بین نرفته است.
ویژگی رنگ: لوتئین به طور خاص باعث حفظ سلامت شبکیه چشم می شود. این ترکیب روند پیری شبکیه چشم را کند کرده و مانع کاهش بینایی بر اثر کهولت سن می شود. ویتامین C موجود در این خوراکی ها بالاست.
خوراکی ها: پسته، آووکادو، کیوی، سبزی های دو رنگ سبزـ زرد مانند کرفس
قرمز؛ ویژه آقایان
خوراکی های قرمز رنگ حاوی کارتنوئیدی به نام لیکوپن هستند. این ترکیب نیز نوعی آنتی اکسیدان است. در میان کارتنوئیدها، لیکوپن نیز آنتی اکسیدانی قوی بوده، مانع ابتلا به سرطان می شود. قرمزها حاوی کارتنوئید دیگری به نام “فلاونوئید” نیز هستند.
ویژگی رنگ: لیکوپن موجود در موادغذایی قرمزرنگ، مانع ابتلا به مشکلات غده پروستات بویژه بدخیمی این غده در مردان می شود. علاوه بر این که با جلوگیری از ایجاد لخته خون، مانع بروز سکته قلبی می شود. قرمزها حاوی ویتامین C نیز هستند. بنابراین با خوردن آنها پوست، رگ ها و سیستم ایمنی بدن سلامت می مانند. فلاونوئید موجود در این خوراکی ها ضدالتهاب است.
خوراکی ها: گوجه فرنگی، توت فرنگی، هندوانه، گریپ فروت، گوآوا، قره قاط
زرد ـ نارنجی؛ دوست پوست
این گروه از خوراکی ها حاوی دو ترکیب مهم شامل ویتامین C و بتا کریپتوگزانتین هستند. هردوی این ترکیب ها ضمن داشتن ویژگی آنتی اکسیدانی، ویژگی های اختصاصی دیگری هم دارند.
ویژگی رنگ: رنگ زرد ـ نارنجی خوراکی ها نشان می دهد این خوراکی حاوی بتاکریپتوگزانتین است. این ترکیب پیش ساز ویتامین A است. بنابراین مصرف موادغذایی حاوی این ترکیب باعث حفظ سلامت پوست، تقویت بینایی و بالارفتن توان سیستم ایمنی بدن در مقابل عوامل بیماریزا می شود. خوراکی های زرد ـ نارنجی به دلیل ترکیبی که دارند به طور خاص باعث حفظ سلامت چشم شده، مصرف آنها برای بهبود عملکرد شبکیه و عدسی چشم ضروری است. علاوه بر این که وجود ویتامین A و C موجود در این خوراکی ها، آنها را به خوراک اختصاصی برای بهبود کیفیت پوست تبدیل کرده است. بنابراین خوردن یا تهیه ماسک از این میوه ها و مالیدن آن روی پوست باعث شادابی و جوانی آن می شود.
خوراکی ها: انبه، گرمک، سیب زمینی، زردآلو و هویج زرد
نارنجی؛ دوست سیستم ایمنی
خوراکی های نارنجی حاوی دو ترکیب مهم یعنی “آلفا و بتاکاروتن” هستند. این دو ترکیب محافظ اختصاصی پوست، چشم و سیستم ایمنی هستند.
ویژگی رنگ: اگر خوراکی های نارنجی ـ زرد حاوی ترکیب های ضروری برای چشم هستند و باعث تقویت عملکرد سیستم ایمنی می شوند، خوراکی هایی که رنگ نارنجی مطلق دارند، بیش از نارنجی ـ زردها به سلامت چشم و پوست کمک کرده و باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شوند. دلیل آن هم وجود پیش ساز ویتامین A در این خوراکی هاست. علاوه بر این که خوراکی های نارنجی رنگ حاوی ویتامین C و بعضی از آنها حاوی کمی اسیدچرب امگا ۳ و ۶ است.
خوراکی ها: هویج، پرتقال، نارنگی، نارنج و کدو حلوایی
زرد؛ دوست استخوان
ویژگی این خوراکی ها شبیه زرد ـ نارنجی هاست. این رنگ نشان می دهد خوراکی مورد نظر حاوی گزانتین و زئا گزانتین است.
ویـژگی رنگ: دو ترکیب موجود در خوراکی های زردرنگ، ضمن کمک به حفظ سلامت پوست و چشم به حفظ سلامت استخوان ها کمک می کند. بنابراین بهتر است در فصل زمستان که استخوان ها آفتاب کمتری دریافت کرده، در معرض پوکی استخوان قرار دارند، بیشتر از این خوراکی ها استفاده کنید. بعضی از این خوراکی ها سرشار از پتاسیم هستند.
خوراکی ها: لیمـوترش، لیموشیرین، کشمش آجیلی، انگور، موز، سیب زمینی و گلابی
رژیم لاغری بدون گرسنگی!
حرف از رژیمهای لاغری که میشود همه به یاد گرسنگی و ضعف و بیحالی میافتند! درحالی که متخصصان علم تغذیه معتقدند رژیمهای لاغری نباید هرگز باعث ذرهای گرسنگی شوند. در اصل رژیمهای سختی که با گرسنگی همراه هستند اکثرا نتیجه عکس میدهند چراکه بالاخره یک روز فرد تحملش تمام میشود و بیشتر از قبل میخورد و وزن اضافه میکند! در اینجا دکتر وفا، متخصص تغذیه و رژیم درمانی شما را با راهکارهای صحیح لاغر شدن آشنا میکنند.
چه کنیم که در برابر رژیم شکست نخوریم؟
در رژیمهای کاهش وزن انتخاب وعدهها، مقدار خوراک و بهخصوص نوع خوراک باید به گونهای باشد که کالری دریافتی از آنها طی روز کمتر از نیاز بدن باشد و در عین حال باعث احساس سیری شوند. بنابراین باید از خوراکیهایی استفاده کرد که حجم قابل توجهی دارند و به اصطلاح معده را پر میکنند اما کالری زیادی به بدن نمیرسانند. با رعایت این رژیم فرد میتواند ۳ وعده اصلی و ۳ میان وعده هم از خوراکیهای مختلف داشته باشد و در عین حال لاغر شود.
اگر قرار بود هر کسی فقط به خودش گرسنگی بدهد و رژیمهای سخت بگیرد که دیگر رژیمدرمانی کاربردی نداشت! اگرچه ممکن است یک فرد با اراده، کنترل و گرسنگی شدید برای مدتی وزنش را کم کند اما این باعث ایجاد ولع و حرص زیاد در آن فرد خواهد شد که به محض شکسته شدن تحملش منجر به اضافه وزن شدید میشود. معمولا در افرادی که اینگونه رژیم میگیرند بعد از اینکه رژیمشان شکسته میشود وزنی که بهدست میآورند از وزن اولیهشان خیلی بیشتر خواهد بود.
کدام خوراکیها ورزش را بیحاصل میکنند؟
در رژیم درمانی علاوه بر مقدار غذا، نوع آن نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. برای مثال اگر یک شخص گرسنه حدود ۵۰ گرم چیپس سیبزمینی مصرف کند حدود ۴۰۰ کیلوکالری انرژی دریافت کرده است اما اینکه یک مسافت ۱ کیلومتری را پیادهروی کند فقط حدود ۱۱۰ کیلوکالری میسوزاند. بنابراین در مسابقهای که بین ورزش و خوراکی پرکالری وجود دارد همیشه خوراکی پرکالری برنده است! ضمن اینکه این خوراکیها به دلیل ماهیت شیمیاییشان خیلی زود باعث گرسنگی مجدد میشوند.
به بیان سادهتر ۵۰ گرم چیپس ممکن است در عرض یک ساعت احساس سیری خفیف بدهد اما بلافاصله بعد از آن منجر به گرسنگی شدید میشود. در نتیجه این خوراکیها نهتنها کالری خیلی زیادی را در حجم کم به بدن میرسانند بلکه فراوانی گرسنگی را هم طی روز زیاد میکنند. این گرسنگی باعث میشود فرد زیادتر بخورد و تجمع این کالریها در ۲۴ ساعت فوقالعاده بیشتر از نیاز روزانه او خواهد بود.
گرسنگی با اشتها فرق دارد
فردی که میخواهد با رژیم وزنش را کم کند نباید احساس گرسنگی پیدا کند. درواقع حس گرسنگی و اشتها با یکدیگر متفاوت هستند. گرسنگی یک مسئله فیزیولوژیک و طبیعی است و هرکسی گرسنه میشود، باید غذا بخورد. برای مثال اگر کسی چند ساعت غذا نخورده باشد و قند خونش پایین افتاده باشد و احساس سرگیجه و تمایل شدید به غذا خوردن داشته باشد، میگوییم گرسنه است. اما اشتها یک مسئله روانی است یعنی ممکن است فرد برای مثال ناهار خورده و کاملا سیر باشد اما همان لحظه شخص دیگری بیاید و به او یک کاسه بستنی یا یک لیوان آب میوه تعارف کند.
در این حالت گرچه فرد سیر است اما بدش نمیآید کمی بستنی یا آب میوه هم بخورد. این احساس، اشتها یا تمایل به خوردن غذا نام دارد. درمورد اشتها هم حتی در رژیمهای کاهش وزن نباید با آن جنگید بلکه باید با آن مدارا کرد. یعنی نه صددرصد اشتها را نفی میکنیم و نه کاملا آزادش میگذاریم. برای مثال در صورت سیر بودن بهتر است فقط ۲ تا ۳ قاشق چایخوری بستنی بخوریم یا فقط یکپنجم آبمیوه را بنوشیم.
با میوه به جنگ گرسنگی بروید
در رژیمهای کاهش وزن توصیه میشود خوراکهای اصلی بیشتر از دانههای کامل، میوهها، سبزیها و صیفیها تشکیل شوند. برای مثال بهتر است از نانهایی استفاده کنید که از آرد کامل تهیه شده باشند ازجمله نان سنگک، بربری و تافتون. آرد کامل فیبر و سبوس بیشتری دارد. این فیبر و سبوس حجم زیادی از معده را میگیرند و باعث میشوند احساس سیری زودتر ایجاد شود. علاوه بر این غذاهایی که سبوس دارند جویدن بیشتری میطلبند که این جویدن منجر به خستگی عضلات فک میشود. خستگی این عضلات نیز اولین پیام عصبی را به هیپوتالاموس مغز که مرکز سیری است میفرستد درنتیجه فرد خیلی زودتر احساس سیری میکند، اما خوراکیهایی که از آرد سفید تهیه میشوند به جویدن زیاد نیاز ندارند و فرد دیرتر احساس سیری میکند.
علاوه براین خوراکیهایی که سبوس ندارند نمایه گلایسمی و سرعت هضم و جذب نشاستهشان خیلی بالاست. درنتیجه خیلی سریع قند را در خون آزاد میکنند که به دنبال آن انسولین زیادی ترشح میشود و این انسولین به سرعت قند خون را پایین میآورد در نتیجه فراوانی گرسنگی زیاد میشود. فیبر موجود در سبزیها، صیفیها و میوهها نیز مانند سبوس غلات عمل میکند و به جویدن زیاد نیاز دارد.
این خوراکیها همچنین سرشار از ویتامینها و املاح هستند و اجازه نمیدهند در رژیم کاهش وزن کمبود ویتامینها و املاح به وجود آید. بنابراین اگر فردی میخواهد وزنش را پایین بیاورد، باید همراه با تمام وعدهها و میانوعدههایش از گروه میوه و سبزی و صیفی استفاده کند. همچنین بهتر است به جای آب میوه از میوه کامل تازه استفاده کند زیرا آب میوه کالری بیشتر و فیبر کمتری دارد. همچنین باید با فاصله زمانی منظم و برنامهریزی شده طی روز غذا بخورد تا خیلی راحت وزنش را مدیریت کند.
این خوراکیها معجزه نمیکنند!
اگر قرار بود سرکه سیب، چای سبز، عصاره شوید و موادی از این قبیل واقعا منجر به لاغری شوند دیگر هیچ جای دنیا نیازی به رژیم درمانی نبود. بسیاری از این خوراکیهای به اصطلاح «لاغرکننده» تنها عملکرد مورد تاییدی که از لحاظ علمی و فیزیولوژیک دارند این است که مقدار خیلی کمی متابولیسم بدن را افزایش میدهند و به بیان عامیانه میزان پرت انرژی را در بدن زیاد میکنند. این موضوع در دراز مدت میتواند موازنه انرژی را مقدار کمی به سمت از بین رفتن انرژی مواد غذایی پیش ببرد و تا حدود کمی تعادل کالری در بدن را تعدیل بخشد.
اما این دلیل نمی شود فرد سرکه سیب بخورد و بعد با خیال راحت غذاهای پرچرب و شیرین بخورد. مسلم است اثر کوچک سرکه سیب در مقابل آن همه کالری که در وعدههای مختلف به شکل نامناسب دریافت میشود درواقع مانند یک عدد کوچک در مقابل بینهایت است و اثر خاصی نمیگذارد. برای اینکه به وزن مناسب برسید، نباید دنبال معجزه باشید بلکه باید برنامه غذایی و رفتار غذا خوردنتان را تصحیح کنید.
افسانههای لیمو را باور نکنید
بسیاری از افراد فکر میکنند با خوردن لیموترش بعد از غذا میتوانند چربی غذا را از بین ببرند، اما چنین چیزی حقیقت ندارد. گرچه ممکن است بعد از خوردن لیمو، چربی را کمتر در دهانمان حس کنیم اما چربی غذا به هیچوجه با این کار از بین نمیرود. از طرف دیگر خوردن مداوم و بیش از حد مواد غذایی اسیدی مانند لیمو در دراز مدت میتواند به مخاط دهان، دندانها و مخاط گوارشی آسیب بزند. البته مصرف متعادل مرکبات بینهایت عالی است اما اگر تعادل رعایت نشود حتی یک خوراکی عالی هم میتواند خطرناک باشد.
تاثیر شیوه غذاخوردن به احساس گرسنگی
مصرف سالاد بهخصوص برای افراد چاق و دارای اضافه وزن بسیار عالی است. اگر سالاد همراه غذا یا قبل از آن مصرف شود فیبر موجود در آن تا حدودی جلوی اشتها را میگیرد اما به شرطی که سس سالاد اصلا چرب نباشد. تفاوتی ندارد که سس مایونز استفاده کنید یا روغن زیتون! همه چربیها در هر گرم ۹ کیلوکالری دارند! درحالی که هر گرم مواد نشاستهای یا کربوهیدراتی یا گوشتها و پروتئینهای گیاهی حدود ۴ کیلوکالری دارند. درست است که روغن زیتون عالی است اما برای افراد چاق بالاترین دانسیته کالری را دارد و باید با احتیاط مصرف شود. آهسته غذا خوردن نیز فوقالعاده مهم است.
یکی از مشکلات افراد چاق این است که سریع غذا میخورند. ازطرفی غذاهایی که سریع خورده میشوند معمولا خوراکیهای بهاصطلاح «راحت الحلقوم» هستند یعنی به جویدن زیاد نیاز ندارند و باعث میشوند احساس سیری به تعویق بیفتد. درنتیجه مقدار غذایی که در یک وعده مصرف میشود خیلی بیشتر از نیاز روزانه فرد خواهد بود. غذا باید با آرامش کامل، بدون هرگونه استرس و هیجان و در مدت زمان مناسب میل شود. ترجیحا افراد نباید هنگام غذا خوردن تلویزیون تماشا کنند یا مطالعه و صحبت کنند.
چه زمانی داروی لاغری استفاده کنیم؟
در رابطه با داروهای لاغری در رژیم درمانی یک استاندارد وجود دارد و خیلی از افراد این استاندارد را رعایت نمیکنند. طبق این استاندارد فرد باید شرایط خاصی داشته باشد تا به او دارو توصیه کنیم. مصرف دارو معمولا برای فردی مجاز است که اولا رژیم درمانی را امتحان کرده باشد و به دلایل مختلف نتوانسته باشد با رژیم جواب بگیرد. دوم اینکه این فرد باید نمایه توده بدنش بالای ۲۷٫۵ یا ۲۹ باشد و همراه با آن ۲ عامل خطر نیز سلامتیاش را به شدت تهدید کنند یا اینکه نمایه توده بدنیاش بالای ۳۰ باشد و رژیم را رعایت کرده و جواب نگرفته باشد.
برای این افراد در مرحله دوم میتوان از یک داروی مجاز و مورد تایید مراجع رسمی استفاده کرد. بنابراین مصرف این داروها شرط دارد نه اینکه هر فردی چاق بود دارو مصرف کند. علاوه براین نوع دارو، دوز دارو و مدت زمان مصرف دارو برای هر فردی متفاوت خواهد بود.
فریب تبلیغات را نخورید!
بسیاری از خوراکیهای رژیمی ازجمله غلات باید همراه با سبوس باشند اما متاسفانه خیلی از شرکتهای تولیدکننده نان فانتزی برای خوشمزهتر کردن محصولاتشان به آنها مقداری روغن یا شکر اضافه میکنند در این صورت آن محصول دیگر رژیمی محسوب نمیشود. اگر محصولی حاوی مقدار زیادی سبوس باشد و اصلا روغن و شکر نداشته باشد برای افراد چاق و همچنین سایر افراد ایدهآل خواهد بود. این محصولات علاوه بر فیبر که برای سلامت دستگاه گوارش مهم است دارای مقادیر زیادی ویتامینهای گروه B نیز هستند.
درمورد محصولات تهیه شده از سیبزمینی مانند چیپس نیز باید بدانید که در رژیمهای کاهش وزن، سیبزمینی و فرآوردههایش باید در حداقل مقدار ممکن مصرف شوند زیرا سیبزمینی در مقایسه با انواع غلات بالاترین نمایه گلایسمی را دارد که به شدت روی کنترل اشتها و گرسنگی اثر سوء میگذارد. بنابراین حتی اگر چیپس چربی نداشته باشد باز هم میتواند منجر به چاقی شود. البته چیپس معمولا سرخ میشود و مقدار زیادی روغن به خودش جذب میکند. بنابراین چیپسی تحت عنوان «رژیمی» نداریم.
گزنه و خواص بی نظیرش
گزنه یکی از گیاهان مناسب برای رفع کم خونی و کمبود آهن است. اگر از کم خونی مزمن رنج می برید بهتر است از این گیاه بیشتر استفاده کنید.
چگونه میتوان از آهن گزنه استفاده کرد؟
برای رسیدن به نتیجهی سریع و دلخواه، کمخونیتان را با گزنه درمان کنید. که هم طبیعی است و هم خیلی زود نتیجه را میبینید. میتوانید به مدت چند هفته روزانه برگ تازهی گزنه مصرف کنید. به این ترتیب که دمنوش گزنه درست کنید. برگهای تازه یا خشک گزنه را در آب جوش بریزید و بگذارید به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه دم بکشد. میتوانید از پودر گزنه هم استفاده کنید. توجه داشته باشید که کپسولهای گزنه نیز در عطاریها یا داروخانهها وجود دارد که میتوانید از آن استفاده کنید.
چگونه میتوان آهن بیشتری جذب کرد؟
اول از همه بدانید که گیاه گزنه و برخی از جلبکها سرشار از آهن هستند. احتمالاً حتی فکرش را هم نمیکردید که این گیاه به ظاهر خشن منبع فوقالعادهی آهن باشد. برای اینکه بتوانید آهن موجود در سبزیجات را به خوبی جذب کنید باید آنها را با ویتامین C مصرف کنید تا بیشتر جذب بدن شود. مزیت برتر گزنه این است که این گیاه سرشار از آهن و هم زمان ویتامین C میباشد. بر خلاف مثلاً عدس که آهن دارد اما فاقد ویتامین C است.
گوشت قرمز نیز سرشار از آهن است اما مصرف زیاد آن میتواند به سلامتی و همچنین جیبتان آسیب برساند. علاوه بر این بیشتر خانمهایی که گوشت هم میخورند باز با کمخونی مواجهاند. معمولاً برنامهی غذایی روزانهی اکثر ما فاقد میوههای صدفی مانند بادام میباشد که حاوی آهن است. اما باید بدانید دانهی کنجد یا سویا نیز به اندازهی جگر آهن دارد. اما مشکل این است که آهن این دانههای گیاهی کمتر جذب میشود. جعفری، غلات کامل مانند گندم سیاه یا چاودار و ارزن، حبوبات مانند عدس، تخمهی آفتابگردان و غیره نیز از منابع غیر حیوانی خوب آهن محسوب میشوند.
علائم کمخونی چیست؟
* خستگی زیاد
* کاهش تمرکز
* نفسنفس زدن
* رنگ و روی پریده
* موها و ناخنهای ضعیف و شکننده
* ضعف بدنی در برابر بیماریها
در واقع خستگی و کمخونی از نتایج کمبود آهن هستند.
کمخونی از چه چیزی ناشی میشود؟
معمولاً کمبود آهن بیشتر به دلیل عدم دریافت آن از طریق مصرف مواد غذایی مناسب ناشی میشود. لازم است که نیازهای روزانهتان به این مادهی معدنی را از طریق مصرف مواد غذایی سرشار از آن که به خوبی هم جذب بدن میشوند تامین کنید. با این حال توجه داشته باشید که کمخونی میتواند جزئی یا خیلی جدی باشد که تشخیص آن با پزشک است. در این صورت نیز لازم است به همراه مواد غذایی از مکمل هم استفاده کنید. کمخونی درجهی «نهاییِ» کمبود آهن است. در این صورت شما باید بدنتان را تقویت کنید و مصرف مواد غذایی سرشار از آهنتان را بالا ببرید.
کمخونیهای جزیی خطر کمتری دارند اما تبدیل به یک امر رایج شدهاند. در این صورت احساس خستگی به جانتان میافتد و نمیتوانید به درستی روی کار و درستان تمرکز کنید. اگر در این مرحله به فکر جبران آهن خود نباشید امکان دارد وضعیت بدتر شود و دچار کمخونی شدید شوید.
چه کسانی بیشتر در معرض این مشکلات قرار میگیرند؟
بیشتر خانمها در معرض کمبود آهن قرار میگیرند به خاطر اینکه هر ماه به دلیل عادت ماهانه آهن از دست میدهند که باید به فکر جبران آن باشند. نوجوانان، خانمهایی که خونریزی زیاد دارند، خانمهای باردار، زنان شیرده یا خانمهای در آستانهی یائسگی بیشتر در معرض کمبود آهن قرار میگیرند. آهن نقش اساسی در ساخت هموگلوبینهای خون دارند و زمانی که خون از طریق خونریزی هدر میرود احتمال کمخونی نیز بیشتر میشود.
گاهی وقتها خودتان نمیتوانید کمبود آهن را تشخیص بدهید. مطمئنترین روش برای تشخیص این مشکل آزمایش خون است. اما اگر احساس خستگی زیاد میکنید یا اینکه رنگ و رویتان پریده و خسته است احتمال دارد آهن بدنتان کم شده باشد. پس لازم است به پزشک مراجعه کرده و آزمایش خون بدهید. کمخونی نتیجهی سبک زندگی کنونی ما و عدم مصرف مواد غذایی سرشار از آهن است. در بین همهی راههای طبیعی برای جبران کمبود آهن مصرف گزنه بهتر است. این گیاه که همه جا میروید نشاط و سرزندگی را به شما هدیه داده و همین طور رنگ و رویتان را بهتر میکند.
چگونه از ورزش کردن لذت ببریم؟
برای اینکه از ورزش کردن لذت ببرید و ورزش برایتان به یک عادت تبدیل نشود با نکات زیر را رعایت کنید:
انتظار پاسخ سریع نداشته باشید
یکی از دلایلی که اکثر مردم خیلی ورزش را با شدت زیاد شروع می کنند و خیلی سریع هم جا می زنند، انتظار آن ها برای دریافت یک پاسخ سریع است. وقتی این پاسخ را دریافت نمی کنند، ناامید می شوند. صبور باشید، اجازه دهید زمان بگذرد. از یاد نبرید که ورزش یک تأثیر طولانی مدت و مفید روی سلامتی می گذارد. غیر از فرمی که بدنتان کسب می کند.
برای هدفی که دارید، ورزش درست را انتخاب کنید
اگر هدف مشخصی دارید و می خواهید زمان و تلاش زیادی را وقف ورزش کنید، مطمئن شوید که زمان و وقت شما صرف ورزش درست می شود. به چه چیزی می خواهید دست پیدا کنید؟ با خودتان رو راست باشید و اگر لازم شد، از دیگران مشاوره بگیرید.
پیشرفت خود را دنبال کنید
یکی از مزیت های ورزش مداوم، تجربه ی رشد و پیشرفت است. اگر پیشرفتی نبینید، احتمالا” ناامید می شوید. پس کوچک ترین پیشرفتی که می کنید را دنبال کنید تا همیشه انگیزه ی خودتان را در یک سطح بالا نگه دارید.
کم کم وارد ورزش شوید
اگر ورزشی برای شما جدید است، یا بعد از مدت زیادی فعالیت قدیمی را دوباره می خواهید شروع کنید، نیازی نیست از همان ابتدا خودتان را خسته کنید. بدن شما بابت فشار بسیار زیاد در همان ابتدا از شما تشکر نخواهد کرد. درد، کلافگی و خستگی بعد از ورزش تنها این باور که ورزش کردن ناخوشایند است را در شما تقویت خواهد کرد. دفعات اول به خودتان سخت نگیرید. هر جلسه می توانید فشار را کمی افزایش دهید.
ورزش را تبدیل به یک عادت کنید
مردم ورزشکار چه نقطه ی مشترکی با یکدیگر دارند؟ آیا جواب تداوم و ثبات آن ها نیست؟ پس اولین اولویت شما باید تبدیل ورزش به یک عادت باشد. بعد از آن می توانید روی بالا بردن آمادگیتان تمرکز کنید. حتی اگر برای ماه اول به طور مرتب به باشگاه بروید و هر جلسه تنها ۱۰ دقیقه ورزش کنید، باز هم کافیست.
ورزش نباید ناخوشایند باشد
بسیاری از متخصصان بدنسازی طوری در مورد تمرین صحبت می کنند که انگار تمرین بدون بریدن نفس، خیس عرق شدن و خستگی برای چند روز بعدی اش، ارزشی ندارد. مهم این است که شما بدانید هر ورزشی حتی با شدت متعادل، از اینکه اصلا” ورزش نکنید، بهتر است. این را بدانید که ورزش تنبیه نیست. اگر از ورزش به عنوان ابزاری استفاده می کنید تا خودتان را به خاطر زیاده روی در غذا خوردن زیاد تنبیه کنید، هیچ وقت از آن لذت نخواهید برد و انگیزه ای برای ادامه دادن آن نیز پیدا نخواهید کرد.
کاری را انجام دهید که از آن لذت می برید
اگر کاری را دوست داشته باشید، آن را انجام خواهید داد. پس شما چه چیزی را دوست دارید؟ دوست دارید با یک همراه ورزش کنید؟ یا می خواهید تنها باشید؟ دوست دارید بیرون و در محیط آزاد ورزش کنید؟ یا از سرمای هوا و خیس شدن متنفرید؟ شیوه های مختلف ورزش را امتحان کنید تا در نهایت فعالیتی که از آن بیشترین لذت را می برید، پیدا کنید. پیاده روی، ورزش های رزمی، رقص باله، یوگا، رویینگ، بوکس، کوهنوردی یا شنا چطور هستند؟ ورزش کردن به این معنا نیست که شما حتما” باید به باشگاه بروید یا مشغول دویدن باشید.